بررسی کتاب قواعد و زبان خصوصی از نظر ویتگنشتاین | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| مقاله 8، دوره 21، شماره 7 - شماره پیاپی 95، مهر 1400، صفحه 165-190 اصل مقاله (355.23 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2020.29902.1762 | ||
| نویسنده | ||
| شهرام شهریاری* | ||
| دکترای فلسفة علم و فناوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کتاب قواعد و زبان خصوصی از نظر ویتگنشتاین تفسیری متفاوت با تفاسیر رایج از کتاب پژوهش‌های فلسفی عرضه می‌کند. در این تفسیر، مسئلة پیروی از قاعده محور اصلی کتاب و استدلالی برای ناممکن‌بودن زبان خصوصی به‌شمار رفته است. کریپکی استدلال ویتگنشتاین را به‌شکل پاسخ به شکاکی صورت‌بندی کرده که می‌خواهد واقعیتی دراِزای معنای لفظ یا پیروی درست از قاعده به وی عرضه شود. ویتگنشتاینِ کریپکی چنین مطالبه‌ای را نابه‌جا می‌داند و مدعی است هنگامی می‌توان کاربرد لفظ یا قاعده‌ای را «درست» خواند که با کاربرد دیگر کاربران زبان یا قاعده توافق داشته باشد؛ جز این معیار دیگری برای ارزیابی نمی‌توان داد. تفسیر کریپکی از پرسش و پاسخ ویتگنشتاین مباحث فلسفی فراوانی را برانگیخته است که موضع‌گیری در آن‌ها تبعاتی مهم برای بسیاری از بحث‌ها در روش‌شناسی علوم انسانی دارد. این مقاله، نخست، گزارشی از چالش شکاکانة کریپکی و پاسخ آن به‌دست می‌دهد. سپس، برخی تفسیرهای رقیب و نقدهای آن‌ها به تفسیر کریپکی مرور می‌شود. پس‌ازآن، به تأثیرات این بحث در سایر مباحث فکری اشاره می‌شود و نهایتاً یکی از ترجمه‌های فارسی آن بررسی خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کریپکنشتاین؛ چالش شکاکانه؛ پیروی از قاعده؛ شرایط اظهارپذیری؛ زبان خصوصی | ||
| مراجع | ||
|
حسین‌پور، غلام‌رضا (۱۳۸۸)، بررسی و نقد تفسیر کریپکی از استدلال زبان خصوصی ویتگنشتاین، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تهران: گروه فلسفه و حکمت و منطق، دانشگاه تربیت مدرس.
حسین‌پور، غلام‌رضا (۱۳۹۷)، استدلالِ زبان خصوصی؛ ویتگنشتاین و مفسرانش، تهران: امید صبا.
خانی، موسی (۱۳۹۳)، پیروی از قاعده و هنجارمندی معنا از دیدگاه کریپکی (بررسی انتقادی)، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، مشهد: گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه فردوسی.
قائمی‌نیا، علی‌رضا (۱۳۸۲)، «شکاکیت معناشناختی ویتگنشتاین و کواین»، سروش اندیشه، ش ۵.
کریپکی، سول (۱۳۹۶ الف)، قواعد و زبان خصوصی از نظر ویتگنشتاین، ترجمة حمید محمدی، تهران: نشر نی.
کریپکی، سول (۱۳۹۶ ب)، ویتگنشتاین: قواعد، و زبانِ خصوصی، ترجمة کاوه لاجوردی، تهران: نشر مرکز.
محمدی، حمیدرضا (۱۳۹۴)، بررسی تفسیر کریپکی از ویتگنشتاین متأخر، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، تبریز: گروه فلسفه، دانشگاه تبریز.
مک‌گین، ماری (۱۳۸۹)، راه‌نمایی بر پژوهش‌های فلسفی ویتگنشتاین، ترجمة ایرج قانونی، تهران: علم.
نجفی، ابوالحسن (۱۳۸۹)، غلط ننویسیم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Baker, G. P. and P. M. S. Hacker (1984), “On Misunderstanding Wittgenstein: Kripke’s Private Language Argument”, Synthese, vol. 58.
Bloor, David (1991), Knowledge and Social Imagery, Chicago, IL: University of Chicago Press.
Bloor, David (1997), Wittgenstein, Rules and Institutions, Routledge.
Candlish, Stewart and George Wrisley (2019), “Private Language”, in: The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), <https://plato.stanford.edu/archives/fall2019/entries/private-language/>.
Child, T. (1988), “Review”, The Journal of Philosophy, vol. 85, no. 5: <doi:10.2307/2026842>.
Kenny, Anthony (2006), Wittgenstein, Wiley-Blackwell.
Kripke, S. (1995), Wittgenstein on Rules and Private Language: An Elementary Exposition, Oxford: Blackwell.
Kusch, Martin (2006), A Sceptical Guide to Meaning and Rules: Defending Kripke’s Wittgenstein, Mcgill-Queen’s University Press.
McGinn, Colin (1984), Wittgenstein on Meaning, Blackwell.
Miller, Alexander (2007), Philosophy of Language, 2nd Edition, Routledge. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 728 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 351 |
||