فهم اجتماعی ازعرف دینی شیعه مطالعه موردی کتاب‌های حلیهالمتقین و مفاتیحالحیاة | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| دوره 24، شماره 2 - شماره پیاپی 116، شهریور 1403، صفحه 1-29 اصل مقاله (818.72 K) | ||
| نوع مقاله: ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2024.45055.2725 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه آقاعابدی خوابجانی* 1؛ سعید طاوسی مسرور2 | ||
| 1دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاداسلامی تهران غرب، تهران، ایران | ||
| 2استادیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| فهم حاصل از آگاهی و عمل میباشد، و فهم اجتماعی نگاهی جامعه‌شناسانه به موضوع مورد مشاهده است که در جهت دریافت استنباط اجتماعی رخ می‌دهد؛ چنانچه این فهم در طول تاریخ، عرف را به دلیل هم‌سویی با هنجارهای اجتماعی شکل می‌دهد. عرف دینی نشات گرفته از هنجارهای دینی و متون دینی است، و سبب ایجاد روش متفاوت زندگی می‌گردد. در این راستا کتاب‌هایی در زمان‌های مختلف به نگارش درآمده است که هدف آنان پاسخ به نیازهای اجتماعی در راستای حفظ و گسترش هنجارهای اجتماعی میباشد. هدف از بررسی دو کتاب (حلیهالمتقین و مفاتیحالحیاة)، تاثیر نقش‌های محیطی بر نگارندگان و مداقه در فهم اجتماعی از عرف دینی شیعه است. گرایش عرف دینی شیعه را به طور کلی می‌توان به دو بخش اصلی اجتماعی(تمدن اسلامی) و فردی (انسان توحیدی) تقسیم نمود. روش تحقیق، روش مقایسه‌ای (تطبیقی) است که باعث افزایش آگاهی، جلوگیری از تعمیمات بیجا و عبرت آموزی می‌گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تمدن؛ فهم اجتماعی؛ عرف دینی شیعه؛ حلیهالمتقین؛ مفاتیحالحیاة | ||
| مراجع | ||
|
اسماعیلی، محسن و سیاوش صلواتیان و محمد رضا تقوی پور(1394)، خانواده اسلامی؛ ویژگیهای خانواده در کتاب شریف مفاتیح الحیاة؛ در: فرهنگ مردم ایران، پاییز و زمستان، شمارههای 42 و 43 ، 101 – 120.
امینی بدر، فدرا و مصطفی مختابادامرئی و حمید ماجدی(1399)، تحلیل حضور نور در راسته و چهارسوق قیصریه بازار اصفهان در: معماری و شهرسازی ایران؛ دوره 11، شماره 19، 5-24.
بیرو، آلن(1380). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات کیهان.
جوادیآملی، عبدالله(1395)، مفاتیح الحیاة؛ چاپ دویست و هفتم، نشر اسراء، چاپ اسراء، قم.
____________(1377)، فلسفه حقوق بشر؛ چاپ دوم، چاپ اسوه، قم: نشر اسراء.
حاتمی، عماد و ابوالفضل غفاری(1393)، بررسی انتقادی اخلاقی ارتباطی نادینگز با تاکید بر دیدگاه جوادیآملی در کتاب مفاتیحالحیاة؛ در: فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال 22، دوره جدید، تابستان، شماره 23، 59-83.
حسینزادهدیلمی، علیرضا(1392)، درآمدی بر منظومه تمدنی شیعه؛ قم: نشر معارف.
شاو، برنارد(1351)، اسلام دین آینده جهان؛ ترجمه سید هادی خسرو شاهی، قم: نسل جوان.
طاوسیمسرور، سعید(1388)، آشنایی با دو کتاب رجال از عصر صفوی؛ در: کتاب ماه دین، اردیبهشت، شماره 139، 23-33.
طوسی، نصیرالدین(1413ه.ق)، اخلاق ناصری؛ چاپ زیبا، قم: علمیه اسلامیه.
عبدالرحمن، طه(1397)، کنش دینی و نوسازی عقل؛ ترجمه هادی بیگی، تهران: ترجمان علوم انسانی.
عروجنیا، پروانه(1395)، تاریخ عرفان اسلامی و تصوف در ایران (سلسلههای صوفیه)؛ تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.
عظیمی، کیومرث و محمدعلی چلونگر و اصغر منتظرالقائم(1394)، بررسی دو متغیر طریقت های صوفیه و مهاجرت برگسترش تشیع در میان کردها در چند قرن اخیر؛ در: فصلنامه علمی-پژوهشی شیعه شناسی، سال سیزدهم، شماره 52، 85-134.
عیسینیا، رضا(1386)، اندیشه سیاسی شهید مدرس؛ قم: بوستان کتاب.
مجلسی، محمدباقر(1388)، حلیهالمتقین؛ چاپ امیران، قم: نشر علویون.
محمدشفیع، محبوبه، مهرنوش امینی، سید ابراهیم میرهشاهجعفری(1395)، نگاهی به عناصر برنامهی درسی در کتاب مفاتیحالحیاة آیتالله جوادیآملی؛ در: اخلاق، پاییز 1395 ، شماره 23 ، 57 -88.
محمدی، حسین و سید محمد موسوی مقدم(1397)، تبیین مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی بر مبنای روایات ناظر به روابط متقابل در کتاب مفاتیحالحیاة؛ در: مدیریت سرمایه اجتماعی، تابستان 1397، دوره پنجم، شماره 2، 187 – 212.
مطهری، مرتضی(1387)،توحید؛ چاپ دوم، تهران: صدرا.
منابع اینترنتی
اصغری، صالح(1392)، سبک زندگی دینی؛ مطالعه موردی کتاب حلیه المتقین، کنگره پیشگامان پیشرفت، <https://sid.ir/paper/867080/fa >
تقدیری،علی(1383) مرجعیت «عرف» از دیدگاه مذاهب اسلامی، طلوع، شماره 10و11، <https://ensani.ir/fa/article/52201>
جمعی از نویسندگان «تصوف» در: دانشنامه جهان اسلام، ج7،
جوادیآملی، عبدالله(23 تیر 1387)، جلد دوم مفاتیح/ تاکید بر انتشار مفاتیح حیات، <https://ketabnews.com/fa/news/4438>
خامنهای،سیدعلی(14/6/1392)، بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری، <https://khl.ink/f/23810>.
گلزاری، محمودو سید یحیى یثربى و محمود صادقی جانبهان(1380)، دین، خاستگاه شادیهای پایدار<http://ensani.ir/fa/article/89096> | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 233 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 218 |
||