بررسی تأثیر برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر رشد مهارت های زندگی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی | ||
تفکر وکودک | ||
مقاله 2، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 28، بهمن 1402، صفحه 27-49 اصل مقاله (354.53 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/fabak.2024.9275 | ||
نویسندگان | ||
سید مجتبی بارانی* 1؛ طاهره بهمنی2؛ سید محمدامین بارانی3 | ||
1کارشناسی ارشد، گروه مدیریت آموزشی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران | ||
2استادیار گروه مدیریت آموزشی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران. | ||
3دانشجوی کارشناسی مهندسی برق، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف از این مطالعه، اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر رشد مهارت های زندگی دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی مدارس دولتی شهر بهبهان به تعداد 1409 نفر در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس، ۶۰ نفر از دانش آموزانی که نمره پایین تری در مهارت های زندگی کسب نمودند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) قرار گرفتند. در مرحله بعد گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 45 دقیقه ای در معرض آموزش فلسفه قرار گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه مهارت های زندگی ساعتچی و همکاران (1389) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش فلسفه به کودکان بر رشد مهارت های زندگی (001/0P<، 073/74F=)، رشد مهارت های خودآگاهی (001/0P<، 792/49F=)، همدلی (001/0P<، 996/27F=)، مهارت مدیریت رابطه (001/0P<، 163/84F=)، مهارت ارتباطی (001/0P<، 082/45F=)، مهارت مدیریت استرس و احساسات (001/0P<، 441/46F=)، مهارت داشتن هدف (001/0P<، 492/40F=)، مهارت حل مسئله (001/0P<، 400/60F=)، مهارت تصمیم گیری (001/0P<، 571/35F=)، مهارت تفکر خلاقانه (001/0P<، 805/24F=) و مهارت تفکر نقادانه (001/0P<، 750/65F=) دانش آموزان تأثیر مثبت و معناداری داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
آموزش فلسفه؛ مهارت های زندگی؛ دانش آموزان ابتدایی | ||
مراجع | ||
کتابنامه
اسمعیلزاده، تیمور؛ کرمی، آزادالله و موسوی، فرانک (1397). اثربخشی چندرسانهای فلسفه برای کودک (P4C) بر حل مسئله دانشآموزان پایه ششم ابتدایی. مجله فناوری آموزش. جلد 12، شماره 4، ص 329-338.
براهویی، بهزاد؛ عارفی، محبوبه و محمدی چابکی، رضا (1395). مهارتهای زندگی در برنامه درسی مقطع دبستان: ضرورت و بایستها، اولین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران، قم.
بشارتی، فاطمه (1395). تأثیر آموزش مهارتهای زندگی بر مهارتهای اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانشآموزان دختر مرودشت، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد مرودشت.
جعفری، زهره؛ صمدی، پروین و قائدی، یحیی (۱۳۹۴). بررسی تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش روحیه پژوهشگری کودکان دوره پیش دبستانی، فصلنامه پژوهش در برنامهریزی درسی، شماره۱۷، ص 41-49.
جوادیپور، محمد.، عزیزی، پروین و نورورزاده، رضا (1393). میزان تحقق اهداف مهارتهای زندگی در دانشآموزان دوره ابتدایی، پژوهشهای آموزش و یادگیری، 21 (4)، 113-128.
خنیفر، حسین و پورحسینی، مژده (۱۳۹۱). مهارتهای زندگی، تهران: انتشارات هاجر.
داوری، محمدعلی (۱۳۹۹). اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر اختلال یادگیری از نوع خواندن در دانشآموزان مقطع ابتدایی دارای اختلال یادگیری خواندن شهر تهران؛ پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی. دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
رضایی، هما؛ شفیعآبادی،عبداله؛ قائدی، یحیی؛ دلاوری، علی و اسمعیلی، معصومه (۱۳۹۳). بررسی اثربخشی اجرای برنامه فلسفه برای کودکان به شیوه اجماع پژوهی در افزایش هوش هیجانی دختران، فصلنامه روانشناسی رشد. (۹)۳۰، ص ۴۳-۶۷.
رفاقتخواجه. ابراهیم (1400). آموزش مهارتهای زندگی با استفاده از قصههای کهن ایرانی ویژه کودکان و نوجوانان. انتشارات ارجمند.
رهدار، انسیه (۱۳۹۶). بررسی تاثیر آموزش فلسفه به کودکان در خودکارآمدی- خوش بینی- شادی و تفکرانتقادی؛ پایاننامه کارشناسی ارشد، سیستان و بلوچستان. علوم تربیتی.
ساعتچی، محمود؛ کامکاری، کامبیز و عسکریان، مهناز (1389). آزمونهای روانشناختی. تهران: نشر ویرایش.
سجادیان جاغرق، نرگس؛ قائدی، یحیی و امیری، معصومه. (۱۳۹۴). طراحی برنامه درسی آموزش فلسفه به کودکان ایرانی پایه اول ابتدایی. فصلنامه پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت، (1)، ص 65-80.
سرمدی، محمدرضا؛ رضایی، مهدیه و روحانیفر، احمد (۱۳۹۸). تاثیر آموزش فلسفه به کودکان بر داشتن حساسیت محیط زیستی دانشآموزان پایه هفتم. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی، 10 (1)، ص 1-17.
شاویسی زاده، سعید؛ سلیمی، مستانه و سلیمی، لیلا (۱۳۹۸). تأثیر اجرای برنامه فلسفی برای کودکان بر درک اجتماعی و ارتباطات اجتماعی در دانشآموزان. مجله پیشرفتهای نوین در روانشناسی- علوم تربیتی و آموزش و پرورش، سال دوم، شماره ۱۵، ص 132- 146.
شاه محمدی، نیره (۱۳۹۹). بررسی اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر تفکر انتقادی دانشآموزان ششم. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، سال۱۱، شماره اول، ص 95-116.
طالعی، سهیل (۱۳۹۱). تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر رشد مهارتهای بنیادی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران.
طباطبایی، زهرا و موسوی، مرضیه (1390). تأثیر آموزش فلسفه به کودکان بر پرسشگری و تفکر انتقادی دختران مقطع ابتدایی ایران. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، 2(3)، 73-90.
عابدینی نظری، مرتضی (۱۳۹۵). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر اعتماد به نفس و تفکرانتقادی دانشآموزان پسر دوره اول متوسطه تهران، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد-تهران مرکزی.
عبدالقادر، عثمانعزیز (۱۳۹۸). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر افزایش درک هیجانات و کفایت اجتماعی کودکان دبستانی؛ پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم تربیتی.
عیسیمراد، ابوالقاسم؛ نفر، زهرا و فاطمی، فاطمهالسادات (1398). اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر همدلی و حل مسئله اجتماعی دانشآموزان پنجم ابتدایی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، دوره 9، شماره 36، ص 117-134.
فتحی، لیلا؛ قدسی، احقر و نادری، عزتاله (1398). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان (P4C) به روش پژوهش مشارکتی بر روابط میان- فردی دانشآموزان. نشریه تعیلم و تریبت، دوره 35، شماره 4، پیاپی (140) ص 51-64.
فیشر، رابرت (۱۳۸۵). آموزش یادگیری به کودکان، ترجمه فروغ کیان زاده. چاپ اول. تهران-انتشارات رسش.
قائدی، یحیی. (1394). بررسی تأثیر آموزش فلسفه به کودکان در پرورش روحیه پژوهشگری، مجله پژوهش در برنامهریزی درسی، شماره 44، ص 41-49.
کریمی فیروزجایی، عالیه (۱۳۹۶). آسیبشناسی برنامه درسی مهارتهای زندگی از منظر معلمان ابتدایی بابل، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مازندران.
کنعانی هرندی، ستاره؛ نوریان، محمد؛ نوروزی، داریوش و عبایی کوپایی، محمد (1400). تأثیر برنامه درسی فلسفه برای کودکان بر رشد خلاقیت دانشآموزان. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، دوره 12، شماره 1، ص 203-230.
گندمانی، محمدیاسین؛ شقاقی، فرهاد و میبدی، سارا (۱۳۹۰). اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به دانشآموزان دختر بر عزت نفس و توانایی حل مسئله در آنها، فصلنامه روانشناسی کاربردی، سال پنجم، شماره 2، ص 66-83.
لیپمن، متیو (۱۳۸۸). فلسفه برای کودکان و نوجوانان رویکردی جدید در فلسفه تعلیم و تربیت.ترجمه سعیدناجی، فصلنامه فرهنگ، شماره۱، ص 151-175.
محمدی، فرزانه؛ کرامتی، هادی؛ فرزاد، ولیالله و عربزاده، مهدی (1398). بررسی اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان در پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، شماره 1، 231-236.
مردآزادبهی، الناز؛ یارقلی، بهبود و پیری، موسی؛ (۱۳۹۹). اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان به روش اجماع پژوهی بر اضطراب تحصیلی. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، سال 11، شماره 2، ص 231-255.
مرعشی، منصور (۱۳۸۸). پویاییهای اجتماع پژوهی در برنامه آموزش فلسفه به کودکان. مجله فرهنگ، سال 22، شماره 1، ص 109-149.
ناجی، سعید (۱۳۹۰). فلسفه برای کودکان و تحول در نظام آموزش و پرورش. اطلاعات حکمت و معرفت، شماره 51، ص 4-8.
هدایتی، مهرنوش (۱۳۹۳).کودکان متفکر، روابط میان فردی مؤثر. دو فصلنامه علمی- پژوهشی تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی کشور،۱، ص ۱۴۵-۱۲۵.
Bova, C., Burtwick, N.T., & Quinones, M (2008). Improving womens adjustment to HIV infection: results of the positive life skills workshop project. Journal of the Association of Nurses in AIDs care;19(1):58-65. doi: 10.1016/j.jana.2007.10.003.
Gilak, M (2017). Life skills training. Journal of Peivand, 25 (318): 36-42.
Greenberg, M. T., Domitrovich, C. E., Weissberg, R. P., & Durlak, J. A (2017). Social and emotional learning as a public health approach to education. The future of children, 13-32.
Glazer, J & Giorgis, C (2005). Literature for young children. 5 th ed.Ohio:pearson Merril Prentice Hall.
Goudas M, Dermitzaki I, leondari A, Danish S, (2016), The effectivenees of teaching a life skills program in a physical education contex, European Journal of Psychology of Education,4:429-438.
Haynes, J (2015). Children as philosophers. Londons:Routledge Falmer.
Hobbs, A (2018). Philosophy and the Good Life.” Journal of Philosophy in Schools 5, no. 1: 20– 37.
Karadag, F & Yıldız Demirta, V. (2018). The Effectiveness of The Philosophy with Children Curriculum on Critical Thinking Skills of Pre-School Children.Education and Science 2018, Early Release, 1-22. DOI: 10.15390/EB.2018.7268.
Leng, L.; GAO, Z (2020) "The Development and Contextualization ofPhilosophy for Children in Mainland China: Based on Three ModelSchools’ Practice".Teaching Philosophy. doi/10.5840/teachphil 202082124.
Lipman, M (2003). Thinking in Education. Cambridge:Cambridge university.
Murris, K (2016). The Philosophy for Children curriculum: Resisting ‘teacher proof’ texts and the formation of the ideal philosopher child. Studies in Philosophy and Education, 35(1), 63-78.
Worley. P ( 2016). Philosophy and children. Philosophers' magazine.(72): 119-120. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,021 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 651 |