ردپای استعاره "نیمروز" در گفتمان وجودی- سوسیولوژیک علی شریعتی | ||
جامعهپژوهی فرهنگی | ||
مقاله 1، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 51، خرداد 1403 اصل مقاله (371.37 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/scs.2024.9221 | ||
نویسنده | ||
حسین روحانی* | ||
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از مفاهیم اصلی تفکرنیچه، مفهوم نیمروز است. حقیقت به نزد نیچه، در نیمروز رخ می دهد. نیمروز ، در خاموش ترین ساعت روز اتفاق می افتد و در این لحظه، هر چیزی، اندک تفاوتی با خودش پیدا می کند؛ این تفاوت، تفاوت حداکثری یا بی تفاوتی نیست؛ بلکه تفاوتی اندک است. نیمروز، لحظه انقطاع از روزمرگیها و عادتواره ها و همچنین لحظه خلق و تولد امر یگانه، تکین و شگفتی ساز و همچنین لحظه دریدن پرده نمادین است. در این لحظه تکین و رخدادگونه است که عدم، می عدمد و بدین سان، پدیدارها، خود را بی واسطه بر ما آشکار می کنند. علی شریعتی نیز به مثابه جامعه شناسی وجوداندیش، همچون نیچه، خواستار گسست از جهان بینی انسانهای میانمایه است و درست از این روست که او بر ضرورت نقد روزمرگی و میانمایگی انگشت تأکید می گذارد. گفتنی است اگر چه شریعتی به صورت مستقیم به استعاره نیمروز در آثار خویش اشاره ای نکرده است؛ اما با اندکی غور در آثار او، به این نکته تفطن پیدا خواهیم کرد که شریعتی خواسته یا ناخواسته تحت تأثیر استعاره نیمروز نیچه در صورتبندی نظام اندیشگی خویش که همانا گسست از روزمرگی است بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
حقیقت؛ شریعتی؛ نیچه؛ نیمروز | ||
مراجع | ||
ابرسوفرن،پیر.(1376).زرتشت نیچه.ترجمه بهروز صفدری. تهران: نشر فکر روز.
پدرام، مسعود.(1383). روشنفکران دینی و مدرنیته در ایران پس از انقلاب. تهران: نشر گام نو.
جفرودی، مازیار.(1392). متفکران اجتماعی معاصر.تهران: نشر مرکز.
حقیقی، شاهرخ.(1393). گذار از مدرنیته.تهران: نشرآگه.
ریخته گران، محمد رضا.(1389). پدیدارشناسی، هنر و مدرنیته. تهران: نشر ساقی.
شاهنده، نوشین.(1391). زن در تفکر نیچه.تهران: نشر قصیده سرا.
شریعتی، علی.(1374). مجموعه آثار: 16، تهران: نشر قلم.
شریعتی، علی.(1375). مجموعه آثار: 31، تهران: نشر چاپخش.
شریعتی، علی.(1376). مجموعه آثار:28، تهران: نشر چاپخش.
شریعتی، علی.(1379). مجموعه آثار:24. تهران: نشر چاپخش.
شریعتی، علی.(1395). هبوط در کویر. تهران: نشر سپیده باوران.
شریعتی،علی.(1377). مجموعه آثار:12، تهران: نشر چاپخش.
شریعتی،علی.(1378) مجموعه آثار:25، تهران: نشر چاپخش.
شریعتی،علی.(1396). کویر. تهران: نشر سپیده باوران.
صانعی، منوچهر.(1389). پیام نیچه. تهران: نقش و نگار.
عبدالکریمی، بیژن.(1394). شریعتی و تفکر آینده ما. تهران: نشر نقد فرهنگ.
کاپلستون، فردریک.(1375). از فیشته نا نیچه. ترجمه داریوش آشوری. تهران: نشر سروش.
مشایخی، عادل.(1395). تبارشناسی،خاکستری است.تهران: نشر ناهید.
منوچهری، عباس.(1383). هرمنوتیک رهایی و عرفان مدنی. تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
مورنو،آنتونیو.(1376). یونگ، خدایان و انسان مدرن. ترجمه داریوش مهر جویی.تهران: نشر مرکز.
میری، سید جواد.(1397). در جستجوی نظریه های اجتماعی در گفتمان شریعتی. تهران: نشر نقد فرهنگ.
النکا،زوپانچیچ.(1396). مفهوم حقیقت در فلسفه نیچه.ترجمه صالح نجفی و علی عباس بیگی.تهران: نشر هرمس.
نیچه، فریدریش.(1372). چنین گفت زرتشت. ترجمه داریوش آشوری. تهران: نشر آگاه.
نیچه، فریدریش.(1373). زایش تراژدی.ترجمه رویا منجم.آبادان: نشر پرسش.
نیچه، فریدریش.(1375). اراده قدرت. ترجمه مجید شریف. تهران: نشر جامی.
نیچه، فریدریش.(1377). کتاب فیلسوف. ترجمه منوچهر اسدی. تهران: نشر پرسش.
نیچه، فریدریش.(1381). غروب بتها. ترجمه داریوش آشوری. تهران: نشر آگاه.
نیچه، فریدریش.(1392). چنین گفت زرتشت. ترجمه داریوش آشوری. تهران: نشر آگاه.
نیچه،فریدریش.(1376). فراسوی خیر و شر. ترجمه داریوش آشوری. تهران: نشر آگاه.
نیچه،فریدریش.(1378). حکمت شادان. ترجمه حامد فولادوند. تهران: نشر جامی.
نیچه،فریدریش.(1384). انسانی بسیار انسانی. ترجمه سعید فیروزآبادی. تهران: نشر جامی.
نیچه،فریدریش.(1388). تبارشناسی اخلاق.ترجمه داریوش آشوری. تهران: نشر آگه.
هومن، ستاره.(1384). نیچه. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 575 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 137 |