خوانشی بر «حلقههای یادگیری» وایتهد در بستر «آموزش و یادگیریِ تفکرمحور» و اقتضائات آن در نظام تعلیم و تربیت. | ||
تفکر وکودک | ||
مقاله 4، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 28، بهمن 1402، صفحه 77-111 اصل مقاله (507.08 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/fabak.2022.39892.2059 | ||
نویسندگان | ||
افضل السادت حسینی1؛ شب بو حقگو* 2؛ روح الله کریمی3؛ محمد دادرس4 | ||
1دانشیار دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم وتربیت دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی دانشگاه تهران. | ||
3استادیار پژوهشکده اخلاق و تربیت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،تهران، | ||
4استادیار،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران ،ایران | ||
چکیده | ||
هدف این پژوهش تبیین«حلقههای یادگیری» وایتهد ونقش آن در«آموزش و یادگیریِ تفکرمحور» است، که بارویکرد توصیفی وروش تحلیل مفهومی با مبنا قراردادن نظریه «آموزش ویادگیری»وی مفاهیم اصلی پژوهش را مورد تحلیل مفهومی دقیق قرارداده،ضمن استخراج مؤلفههای تربیتی، اقتضائات این نظریه را درعرصۀ تعلیم وتربیت تجویز مینماید وبه دوسؤال پژوهشی پاسخ میدهد1.حلقههای یادگیری وایتهدچگونه منجربه آموزش ویادگیریِ تفکرمحورمی شوند؟2. اقتضائات نظریه وایتهددرآموزش چیست؟ ابتدا نظریهی انتقادی، سپس اضلاع مثلث یادگیری تبیین میشوند: درضلع اول «آهنگ ووزن»، درضلع دوم «مراحل رشد ذهنی» و«موزون بودن رشد»، ودرضلع سوم نقش«آزادی وانضباط»،درسه مرحله «شوق،دقت وتعمیم» تشریح میشود.شوق درمرحلهی اول حلقهای ایجاد میکند که با اتصال به حلقههای بعدی چون گردابی تمام مراحل را به هم میپیوندد. دراین مرحله سیطرهی «آزادی» موجب ادراک درکودک میشود.درمرحلهی دوم استیلای«انضباط» بر«آزادی» موجب افزایش دقت، کشف وفهم می شود. درمرحلهی سوم استیلای«آزادی» بر«انضباط»سبب می شود کودک با تفکرمنطقی واستدلالی، آموختههایش را به موقعیت های زندگیِ اش تعمیم دهد.درهمۀ مراحل نقش معلم حفظ شوق است و«آزادی وانضباط» همچون ستونهای نظریه حضوردارند. این مراحل همپوشانی داشته، درفرایندی مارپیچی درحالِ تکرارند وبا آموختههای قبلی ارتباط معناداری ایجاد میکنند.اقتضائات نظریهی وایتهد عبارتنداز:حذف ایدههای راکد، نقش تشویقی معلم، تناسب رشد ذهنی کودک با مطالب درسی،خلاقیت،اخلاقمحوری و شجاعت اخلاقی معلم. | ||
کلیدواژهها | ||
وایتهد؛ حلقههای یادگیری؛ آموزش و یادگیریِ تفکرمحور؛ تعلیم و تربیت؛ اقتضائات | ||
مراجع | ||
- پتینجر، نورمان.(1389). آلفرد نورث وایتهد؛ ترجمه، ناصر زعفرانچی ، تهران، حقیقت. - تلخابی، محمود (1393) «آثار ماندگار: اهداف تعلیم و تربیت (اثر آلفرد نورث وایتهد)» همایش تاریخ برنامهی درسی.
- حسینی،افضلالسادات؛ الیاسی،تحسیم؛حقگو،شببو(1395)خوانشی بر اندیشهی بنیانگذار «فلسفهی پویش» آلفرد نورث وایتهد، با تأکید بر آموزش مادامالعمر. هشتمین همایش انجمن فلسفهی تعلیم و تربیت ایران .
- راجی، ملیحه(1391).«تعلیم وتربیت انتقادی وپیوند های آن با برنامه فلسفه برای کودکان» .تفکر وکودک،سال سوم شماره، صفحه 15تا 42.
- سیف، علی اکبر(1379). روان شناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور.
- شریتعمداری، علی(1386). اصول وفلسفه آموزش وپرورش، تهران:سمت.
- کرتیس، استنلی جیمز(1893). تعلیم وتربیت ازفلسفه تا برنامه درسی. ترجمۀ فاطمه زیبا کلام ومحمد دادرس.(1392) تهران : مؤسسه فرهنگی مدرسه برهان( انتشارات مدرسه).
- کریمی، روحالله (1394 الف). «کاستیهای کتابهای درسی «تفکروپژوهش» و «تفکر و سبک زندگی»، فصلنامهی نقد کتاب، اخلاق و علوم تربیتی و روانشناسی، سال اول، شماره 1.
- کریمی، روحالله (1394ب) «حلقه کندوکاو اخلاقی» رویکردی نوین در تربیت اخلاقی، مجله تفکر وکودک، پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی،سال ششم، شماره دوم، 61-95.
-ناجی،سعید؛صفایی مقدم، مسعود؛رسنانی،هاشم؛آیت اللهی،حمیدرضا؛شیخ رضایی،حسین(1390). بررسی وتحلیل برنامۀ فلسفه برای کودکان ونوجوانان با نظر به میزان ابتنای آن برپراگماتیسم دیویی،مجله تفکر وکودک، پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، سال دوم،صص79-100.
Curtis.S.J. (1965), an itroducation To the Philosopy of Education.Translated: Ziba Kalam and Dadras: Tehran.
Given, L.M., (2008). The Sage Encyclopedia of qualitive research methods, VoI I&2.USA: Sage publication.
Hill, J (1999) Relating process philosophy to the Classroom: an Exploration of Alfred north Whitehead' s Education Vision.Louisina State Univercity:and Agri ultural Medanical College.
Hosseini, Afzal al-Sadat, Elyasi, Tahsim, Haghgou, Shabbou (2017). A Reading on “Alfred North Whitehead’s ideas in “Process Philosophy” a field for lifelong learning. 8th National conference of Iranian Eduction assosition, shahid chamran University of Ahvaz.
Karimi, Ruhollah (2015). Shortcomings of the textbooks "Thinking and Research" and "Thinking and Lifestyle", Quarterly Journal of Book Criticism, Ethics and Educational Sciences and Psychology, First Year, No 1.
Karimi, Ruhollah (2014) "Ethical exploration circle" a new approach in moral education, Journal of Thought and Children, Research Institute of Humanities and Cultural Studies, 6th year, 2nd issue, 61-95.
Mathisen. A (2015). Rhythms in Education and the Art of Life. Research on Steiner Education, 6 (2), 36-51.
Naji, Saeed; Safai Moghadam, Massoud; Rasnani, Hashem; Ayatollahi, Hamidreza; Sheikh Rezaei, Hossein (2013). Review and analysis of the philosophy program for children and teenagers considering its adherence to Dewey's pragmatism, Journal of Thought and Children, Research Institute of Humanities and Cultural Studies, second year, pp. 79-100.
Pattinger, Norman (1389). Alfred North Whitehead. Translation, Nasser Zafaranchi. Tehran: The Truth.
Petrola, Jahn pauljacero (2018). Alfred North Whitehead, Philosophy of Education and Its Relevance to the Philippine Educational System. Inter national Journal of Science Research.
Raji, Maleeha (2013). Critical education and training and its connections with the philosophy program for children. Thought and children, third year issue, page 15-42.
Riffert, Franz G. (2005). Alfred North Whitehead on Learning and Education: Theory and ApplicationCambridge Scholars Press.
Saif, Ali Akbar (1379). Educational Psychology, Payam Noor University.
Talkhabi, Mahmoud (2014) Enduring Works: The Goals of Education (Alfred Whitehead) Conference on Curriculum History.
Sharitamadari, Ali (2016) Principles and philosophy of education, Tehran: Samt.
Ugwuozor, Felix Okechukwku. (2020). Assessment of whitehead process philosophy and pedagogy in Nigeria: Implication for Global Citizenship among Teachers and Students.
Ugwuozor, F. O. (2019A). Philosophical Education and Global Citizenship: Tapping into the Process Philosophy of Alfred North Whitehead. New Zealand Journal of Educational Studies, 54(1), 179-194.
Whitehead, Alfred Nort (1955B). The Aims of Education and Other Essays‚Macmillan Company.
Whitehead, Al. (1929), Aims Of Education.by The Macmilan company, new York.
Woodhouse, Howard Robert (2012). The Courage to Teach، whitehea، Emotion, and Adventures of Idea. Collected Essays on learning and Teaching. Jornal Articles. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 362 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 224 |