پازند، زبان یا خط؟ | ||
زبان و زبانشناسی | ||
مقاله 8، دوره 18، شماره 36، دی 1401، صفحه 211-243 اصل مقاله (702.35 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/lsi.2023.44197.1651 | ||
نویسنده | ||
حمیدرضا دالوند* | ||
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
متون پازند بخشی از میراث فکری کیش زردشتی است که فارغ از محتوای اغلب نیایشی و آیینی آنها، معمایی در تاریخ زبان فارسی است. آنچه را به نام پازند میشناسیم، پارهای از متنهای فارسی میانه هستند که حدود سده 12م از خط مبهم پهلوی به خط روشن و آوایی اوستا نقل شدهاند. پازندنویسی تا سده 19م در ایران و هند ادامه داشته است و پیکرهای پدید آمده است که به اعتبار برخی قرائتها ویژگی دوره نو زبان فارسی را گرفته است. اما هم پازندنویسان و هم کاربران آثار آنها بر این باور بودند که متنی از دوره میانه را ارائه کردهاند. همواره بر سر این موضوع که تغییر خط منجر به تغییر زبان شده یا نه، بحث بوده است و دلایلی میتوان ذکر کرد. در گفتار پیش رو کوشش شده تا با بررسی هشت نمونه متن از دورههای مختلف پازندنویسی در ایران و هند، به این پرسش پاسخ داده شود که آیا در فرایند پازندنویسی دامنه تغییرات زبانی به اندازهای بوده که به وجود زبان مستقلی قائل باشیم؟ | ||
کلیدواژهها | ||
سنت زردشتی در روزگار اسلامی؛ پازندها؛ زبان پهلوی؛ خطوط باستانی؛ زردشتیان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 251 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,110 |