واقعیت زیسته بصری و بازنمایی تصویر زنان در نگاره‌های خمسه تهماسبی | ||
| تحقیقات تاریخ اجتماعی | ||
| مقاله 7، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25، شهریور 1402، صفحه 185-208 اصل مقاله (835.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/shc.2023.41484.2367 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه شیرازی* | ||
| مربی گروه صنایع دستی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بیان مسئله: خمسه نظامی از جمله کتب بسیارغنی ادب فارسی است که به دلیل داشتن منظومه هایی عاشقانه وغنایی بارها مورد توجه نگارگران اعصار مختلف قرار گرفته و در عین حال، بستری مطلوب جهت مطالعهی تاریخ اجتماعی و جایگاه فرهنگی زنان در دوره های خاص تاریخی را، ارائه می کند. واقعیات زیستهی بصری موجود در تصاویر زنان خمسه تهماسبی شامل آداب، رسوم و شرایط فرهنگیاجتماعی زنان در عصر صفوی، بهخوبی در این نگارهها قابل مطالعه است. این بازنماییها بیانکننده شرایط زندگی روزمرهی زنان در گذار تاریخی خود هستند. روش تحقیق: ازهمینرو، از نظریهی تأثیر میدانهای مختلف در خلق اثر هنری پیر بوردیو بهره می بریم تا میزان تأثیر میدانهای تاریخیاجتماعی عصر صفوی در مصور سازی زنان خمسه تهماسبی این تصاویر یکتا را بهبحث بگذاریم. سوال اما اینجاست که در تصاویر خمسه تهماسبی چه مقولاتی از زندگی روزانهی زنان در عصر صفوی بهتصویر کشیده شدهاست و تحت تأثیر کدام میدانهای اجتماعیوتاریخی؟ نتیجه میگیریم که تصاویر زنان در خمسهی تهماسبی، بهدلیل نظارت شدید شاه و دربار صفوی بیشتر متجمل و از جنس «زنان درباری» است و بر خلاف نگاه سنتی چهبسیار از آداب و رسوم و باورها و بهطورکلی، واقعیاتِ جامعه عصر صفویرا بازنمایی نمودهاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خمسه تهماسبی؛ نگارگری؛ تاریخ اجتماعی؛ پی یر بوردیو | ||
| مراجع | ||
|
آژند،یعقوب(1389)، نگارگری ایران(پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری ایران)، جلد1 و 2، تهران: سمت.
استونز،راب(1379)، متفکران بزرگ جامعه شناسی، ترجمه مهرداد میر دامادی، تهران: نشر مرکز.
اشرفی،م.م (1381)، از بهزاد تا رضا عباسی، ترجمه نسرین زندی، تهران: متن.
اولئاریوس،آدام(1369)، سفرنامه آدام اولئاریوس، ترجمه حسین کرد بچه، تهران: کتاب برای همه.
بوردیو، پی یر(1390)، تمایز: نقد اجتماعی قضاوت های ذوقی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: ثالث.
بوردیو،پی یر(1385)، «اما چه کسی «خالقان» را خلق کرد»، ترجمه نیک ملک محمدی، زیبا شناخت.ش15.
تاورنیه،ژان باتیست(1336)، سفر نامه تاورنیه، تصحیح حمید شیرانی، ترجمه ابوتراب نوری، اصفهان: سنایی.
جرمی اف. لین (1387)، «چه زمانی هنر هنر می شود؟»، ترجمه مهسا رجبی، فصل نامه هنر، ش 78.
جنکینز،ریچارد(1385)، پی یر بوردیو، ترجمه لیلا جو افشانی و حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
حجازی،بنفشه(1381)، ضعیفه(بررسی جایگاه زن ایرانی در عصر صفوی)، تهران: قصیده سرا.
دالاواله ،پیترو(1370)، سفرنامه پترو دلاواله، ترجمه شجاع الدین شفا، تهران: علمی و فرهنگی.
دستگردی،وحید(1383)، خمسه نظامی بر اساس نسخه سعدلو(قرن هشتم هجری)،تصحیح مقدمه و واژه نامه: سامیه بصیر مژدهی.، باز نگریسته بهاءالدین خرمشاهی، تهران: انتشارات دوستان.
سانسون (1346)، سفرنامه سانسون. ترجمه تقی تفضلی، تهران: ابن سینا.
سیوری،راجر،(1385)، ایران عصر صفوی، ترجمه یعقوب آژند، تهران: مولا.
شاردن،شوالیه(1374)، سفرنامه شوالیه شاردن،ترجمه اقبال یغمایی، ج 2 و 4 ، تهران:توس.
فیگوئروآ،گارسیا دسیلوا(1363)، سفرنامه دن گارسیا دسیلوا فیگوئروآ،ترجمه غلامرضا سمیعی،تهران:نشر نو.
غیبی،مهرآسا(1385)، هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی، تهران: هیرمند.
کمپفر،انگلبرت(1363)، سفر نامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
کنبی،شیلا(1391)، نقاشی ایرانی، ترجمه مهدی حسینی، تهران:دانشگاه هنر.
کنبی،شیلا(1386)، عصر طلایی هنر ایران، ترجمه حسن افشار، تهران: مرکز.ن: وحید.
ملا جلالدین منجم(1366)، تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال، به کوشش سیف الله وحید نیا، تهران: وحید.
مهر آبادی،میترا(1386)، زن ایرانی به روایت سفرنامه نویسان فرنگی، تهران: آفرینش.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 589 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212 |
||