نقش توسعه مالی در ارتباط میان مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران | ||
| اقتصاد و تجارت نوین | ||
| مقاله 4، دوره 17، شماره 56، آذر 1401، صفحه 91-116 اصل مقاله (427.1 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/jnet.2022.37384.1756 | ||
| نویسندگان | ||
| محبوبه فراهتی* 1؛ لیلا سلیمی2 | ||
| 1استادیار اقتصاد، بخش اقتصاد، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه سمنان ، سمنان، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف از این مطالعه بررسی نقش توسعه مالی در ارتباط میان مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران با استفاده از رویکرد خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی (ARDL) و داده‌های مربوط به دوره زمانی 1399-1353 است. برای این منظور، با به-کارگیری روش تحلیل مؤلفه های اصلی، چندین شاخص توسعه مالی برای ایجاد یک شاخص کلی (ترکیبی) ادغام شده‌اند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل هم‌انباشتگی نشان می‌دهند که در بلندمدت، تأثیر مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مثبت و معنی‌دار است. همچنین، اثر تعاملی توسعه مالی و مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مثبت و به لحاظ آماری معنی‌دار است که دلالت بر این دارد که تأثیر مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مستقل از سطح توسعه مالی نیست؛ به طوری که با بهبود توسعه مالی ارتباط مثبت میان رشد اقتصادی و مصرف انرژی قوی‌تر می‌شود. در این خصوص، توسعه مالی به عنوان یک کاتالیزور برای پیشرفت تکنولوژیکی مدرن می تواند کارایی انرژی را به طور مؤثری افزایش دهد. بر این اساس، هر چه سطح توسعه مالی بالاتر باشد، یک واحد افزایش در مصرف انرژی منجر به افزایش بیشتری در رشد اقتصادی می‌شود. به عبارت دیگر، توسعه مالی می تواند اثرات رشدی مصرف انرژی را تشدید نماید. از طرف دیگر، نتایج تجربی نشان می‌دهند که افزایش سهم تجارت خارجی از تولید ناخالص داخلی موجب افزایش رشد اقتصادی می‌شود، در حالیکه اثر تورم بر رشد اقتصادی منفی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه مالی؛ مصرف انرژی؛ رشد اقتصادی؛ ایران طبقه‌بندی JEL: O16؛ O13؛ O40؛ O53 | ||
| مراجع | ||
|
ابونوری، عباسعلی و تیموری، منیژه(۱۳۹۲). بررسی اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی مقایسه ای بین کشورهای و ، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال ۳، شماره ۱۱، 40-29.
آقایی، مجید (1395). بررسی رابطه علیت بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی به تفکیک حاملهای مختلف انرژی و بخشهای مختلف اقتصادی: کاربردی از آزمون کرانهایARDL، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال 12، شماره ۴۹،161-103.
آهنگری، عبدالمجید و بذرافکن، اشکان (1397). بررسی اثر مصرف انرژی الکتریسیته (برق) بر رشد اقتصادی ایران، چهارمین در کشورهایکنفرانس بین المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، تاکستان، 831381. حمیدی، آرزو؛ نوفرستی، محمد و ورهرامی، ویدا (1396). بررسی رابطه میان توسعه مالی و مصرف انرژی منتخب عضو اوپک با استفاده از مدل پنل پویا، دو فصلنامه اقتصاد پولی، مالی (دانش و توسعه سابق)،سال 24، شماره 13، 175-150.
حیدری، محمد (13۸۱). بررسی رابطه علی بین تجارت خارجی و رشد اقتصادی یک الگوی خودهمبسته برداری برای اقتصاد ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
دادگر، یداله و نظری، روح اله (1388). ارزیابی شاخصهای توسعه مالی در ایران، کنفرانس بین المللی توسعه نظام تامین مالی در ایران (با رویکرد نوآوری های مالی)، سال1.
راسخی،سعید و رنجبر، امید (۱۳۸۸). اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، مجله دانش و توسعه علمی– پژوهشی، سال 16، شماره 27، 22-1.
زراعی شهامت، ابراهیم، ناصری، سعید و همتیان، امیر (1391). بررسی تأثیر مصرف انرژی بر رشد اقتصادی بخش کشاورزی ایران،هفتمین کنگره ملی مهندسی ماشینهای کشاورزی و مکانیزاسیون، شیراز.
سلمانی، بهزاد و امیری، بهزاد (۱۳۸۸). توسعه مالی بر رشد اقتصادی موردی کشورهای در حال توسعه، مجله علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، سال 6، شماره 4، 145-125.
سلیمی فر، مصطفی؛ رزمی، محمد جواد و ابوترابی، محمد علی (1389). بررسی رابطه علّی شاخصهای توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسیهای اقتصادی سابق، سال ۷، شماره ۱، 103-75.
سواری، ادیبه، فطرس، محمد حسن؛ حاجی، غلامعلی و نجفی زاده، سید عباس(۱۳۹۸). تحلیل نامتقارنی اثر مصرف انرژی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی در ایران کاربردی از روش غیرخطی، فصلنامهی اقتصادمقداری (بررسیهای اقتصادی سابق)، سال 17، شماره 3، 90-69.
سوری، علی و کیهانی حکمت، رضا (13۸۲). متغیرهای جمعیتی، اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران (۱۳۸۲)، پژوهشهای اقتصادی، سال 3، شماره 9-10، 83-60.
سیفی پور، رویا (۱۳۸۹).بررسی تجربی تأثیر سطح توسعه مالی بر رشد اقتصادی، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال 3، شماره 6، 70-49.
شهبازی، کیومرث؛ اصغر پور، حسین و محرم زاده، کریم (1391). ﺗﺄﺛﻴﺮﻣﺼﺮف ﻓﺮآوردهﻫﺎی ﻧﻔﺘﻲ ﺑﺮ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی در اﺳﺘﺎنﻫﺎی کشور، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال 6، شماره 1، 44-25.
صلاح منش، احمد و بذرافکن، اشکان (1397). بررسی اثر مصرف انرژی بر رشد اقتصادی ایران، چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، تاکستان،831380.
عربشاهی دلوئی، مهدیه؛ فلاحی، محمد علی و صالح نیا، نرگس (1399). سنجش کارایی مصرف انرژی در صنایع انرژی بر کشور: کاربست تحلیل پوششی داده‌ها و آزمون گاما، فصلنامه پژوهشهای سیاستگذاری و برنامه ریزی انرژی، سال 6، شماره ۲۰، 84-45.
غفاری، فرهاد و مظفری، سحر (1389). اثرات نامتقارن شوکهای نفتی بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامه اقتصاد کاربردی، سال 1، شماره 3، 69-49.
فرازمند، حسن؛ کامرانپور، سعیده و قرباننژاد، مجتبی (1392). ارتباط بین توسعهی مالی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی در ایران؛ رویکرد آزمون باند و علیت تودا و یاماموتو، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی های افتصاد سابق)، سال10، شماره1، 58-33.
مراد قلی، فاطمه؛ زمانیان، غلامرضا و هاتفی مجومرد، مجید (1399). تأثیر مصرف انرژی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران، مبتنی بر رهیافت غیرخطی و نامتقارن، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال 8، شماره 5، 53-7.
مزینی، امیرحسین، عصارانی آرانی، عباس؛ افشاریان، بهناز و رسولی، احمد (1394). بازتعریف رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران (رویکرد بخشی- استانی)، فصلنامه مدل سازی اقتصادی، سال 9، شماره 2، 89-67.
مهدوی، ابوالقاسم و میربابایی، سونای (1394). بررسی اثر توسعه مالی بر کیفیت محیط زیست در ایران، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، سال ۱۵، شماره ۴،23-1.
مهرآرا، محسن و زارعی، محمد(۱۳۹۰). اثرات غیر خطی مصرف انرژی بر رشد اقتصادی مبتنی بر رویکرد حد آستانهای، فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال 2، شماره 5، 44-11.
مهرآرا،محسن؛ رضایی برگشادی، صادق و حامدی،سهیلا (۱۳۹۵). تأثیر مصرف انرژی بر رشد اقتصادی ایران؛ رهیافت بیزی، فصلنامه پژوهشهای سیاستگذاری و برنامه‌ریزی انرژی، سال 2، شماره 3، 101-61.
نظری، محمد رضا و برزگردوین، مجتبی (1393). بررسی اثر تورم بر رشد در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهش نامه بازرگانی، سال 19، شماره 73، 169-145.
نونژاد، مسعود و حقیقی، ثمر(۱۳۸۹)، بررسی اثر توسعه مالی و انحراف استاندارد مالی بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامهمدلسازی اقتصادی، سال 4، شماره 2، 116-95.
هراتی، جواد؛ زمانیان، غلامرضا و تقی زاده، حجت (1396). رابطه بین توسعه مالی و مصرف انرژی: مقایه بین کشورهای درحال توسعه و پیشرفته، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال 22، شماره 73، 236-197.
هوشمند، محمود و دانش نیا، محمد (۱۳۹۰). تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی در ایران، دو فصلنامه اقتصاد پولی مالی (دانش و توسعه سابق)، سال 18، شماره 2، 61-45.
Allen, D. S., & Ndikumana, L. (2000). Financial intermediation and economic growth in Southern Africa. Journal of African economies, 9(2), 132-160.
Baloch, M. A., & Meng, F. (2019). Modeling the non-linear relationship between financial development and energy consumption: statistical experience from OECD countries. Environmental Science and Pollution Research, 26(9), 8838-8846.
Birdsall, N., & Wheeler, D. (1993). Trade policy and industrial pollution in Latin America: where are the pollution havens?. The Journal of Environment & Development, 2(1), 137-149.
Brown, R. L., Durbin, J., & Evans, J. M. (1975). Techniques for testing the constancy of regression relationships over time. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 37(2), 149-163.
Claessens, S., & Feijen, E. (2007). Financial sector development and the millennium development goals (No. 89). World Bank Publications.
Denisova, V. (2020). Financial development and energy consumption: Evidence from Germany. International Journal of Energy Economics and Policy, 10(2), 35.
Gómez M, Rodríguez JC. (2019). Energy Consumption and Financial Development in NAFTA Countries, 1971–2015. Applied Sciences, 9(2),302.
Komal, R., & Abbas, F. (2015). Linking financial development, economic growth and energy consumption in Pakistan. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 44, 211-220.
Ma, Y., Zhao, Y., Jia, R., Wang, W., & Zhang, B. (2022). Impact of financial development on the energy intensity of developing countries. Heliyon, 8(8), e09904.
Ma, Y., Zhao, Y., Jia, R., Wang, W., & Zhang, B. (2022). Impact of financial development on the energy intensity of developing countries. Heliyon, 8(8), e09904.
Moradbeigi, M., & Law, S. H. (2017). The role of financial development in the oil-growth nexus. Resources Policy, 53, 164-172.
Mukhtarov S, Humbatova S, Hajiyev NG-O, Aliyev S. (2020). The Financial Development-Renewable Energy Consumption Nexus in the Case of Azerbaijan. Energies,13(23), 6265.
Neimke, M. (2003). Financial development and economic growth in transition countries (No. 173). IEE Working Papers.
Ozturk, I. (2008). Financial development and economic growth: Evidence from Turkey. Applied Econometrics and International Development, 8(1), 85-98.
Pradhan, R. P., Arvin, M. B., Nair, M., Bennett, S. E., & Hall, J. H. (2018). The dynamics between energy consumption patterns, financial sector development and economic growth in Financial Action Task Force (FATF) countries. Energy, 159, 42-53.
Rousseau, P. L., & Wachtel, P. (2005). Economic growth and financial depth: is the relationship extinct already?. Available at SSRN 825744.
Sadorsky, P. (2010). The impact of financial development on energy consumption in emerging economies. Energy policy, 38(5), 2528-2535.
Sadorsky, P. (2011). Financial development and energy consumption in Central and Eastern European frontier economies. Energy policy, 39(2), 999-1006.
Sama, M. C., & Tah, N. R. (2016). The effect of energy consumption on economic growth in Cameroon. Asian economic and financial review, 6(9), 510.
Shahbaz, M. (2011). Electricity consumption, financial development and economic growth nexus: a revisit study of their causality in Pakistan. University Library of Munich, Germany.
Shahbaz, M., & Lean, H. H. (2012). The dynamics of electricity consumption and economic growth: A revisit study of their causality in Pakistan. Energy, 39(1), 146-153.
Shahbaz, M., Haouas, I., Sohag, K., & Ozturk, I. (2020). The financial development-environmental degradation nexus in the United Arab Emirates: the importance of growth, globalization and structural breaks. Environmental Science and Pollution Research, 27(10), 10685-10699.
Shahbaz, M., Khan, S., & Tahir, M. I. (2013). The dynamic links between energy consumption, economic growth, financial development and trade in China: fresh evidence from multivariate framework analysis. Energy economics, 40, 8-21.
Shahbaz, M., Van Hoang, T. H., Mahalik, M. K., & Roubaud, D. (2017). Energy consumption, financial development and economic growth in India: New evidence from a nonlinear and asymmetric analysis. Energy Economics, 63, 199-212.
Siddique, H. M. A., & Majeed, M. T. (2015). Energy consumption, economic growth, trade and financial development nexus in South Asia. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 9(2), 658-682.
Stern, D.I. and Cleveland, C.J. (2004) Energy and Economic Growth. Rensselaer Working Paper in Economics No.0410. Rensselaer Polytechnic Institute, Troy, NY.
Tamazian, A., Chousa, J. P., & Vadlamannati, K. C. (2009). Does higher economic and financial development lead to environmental degradation: evidence from BRIC countries. Energy policy, 37(1), 246-253. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 699 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 546 |
||