ارزیابی نقدهای میرزا جواد تهرانی بر اصالت وجود ملاصدرا با تکیه برنقشِ اصالت وجود و یا ماهیت در تبیین برهان توحید | ||
حکمت معاصر | ||
مقاله 7، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 34، تیر 1401، صفحه 213-245 اصل مقاله (361.22 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/cw.2022.37168.1815 | ||
نویسندگان | ||
علی مستاجران گورتانی* 1؛ علی ارشد ریاحی2 | ||
1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه اصفهان(نویسنده مسوول) | ||
2استاد فلسفه وکلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
میرزا جواد تهرانی با طرح هشت اشکال بر مبانی و استدلالهای اصالت وجود ملاصدرا، بر این باور است که طرح مسئله اصالت وجود اشتباه است و مترتب بر این نظریه، برهان توحید ذاتی، را فقط با مبانی اصالت ماهیت اثبات پذیر میداند. در این نوشتار با روش توصیفی و تحلیل محتوا، هشت نقد تهرانی مورد بررسی و ارزیابی قرارگرفته است و مشخص خواهد شد که منشا نگرش وعلت انتخاب تهرانی جهت تبیین برهان پذیری ذات واجب؛ در راستای حمایت از مبانی اصالت ماهیت؛ عبارت است از اینکه بین اقتضاپذیری و علیت پذیری ذات واجب الوجود تمایزی قایل نشده است لذا نتوانسته برهان توحید واجب الوجود را با مبانی اصالت وجود سازگار بداند. در نهایت با توجه و واکاوی در اصول حکمت متعالیه می توان به شبهه ابن کمونه پاسخی متقن ارایه کرد ولی براساس مبانی اصالت ماهیت که اساس این نگرش بر نسبت مفهوم انتزاعی به منشأ انتزاع استوار شده است نمیتوان پاسخ متقنی ارایه کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
اصالت وجود؛ اصالت ماهیت؛ ملاصدرا؛ میرزا جواد تهرانی؛ توحید | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
آشتیانی، سیدجلال الدین(1376)، هستی از نظر فلسفه وعرفان،قم:دفترتبلیغات اسلامی.
ابن سینا (1384)، الاشارات والتنبیهات،مصحح: کریم فیضی،قم: مطبوعات دینی.
------- (بی تا)، الالهیات شفا،بیجا.
استرابادی، میرمحمدباقر(1367)، القبسات،تهران: دانشگاه تهران.
تهرانی، جواد(1369)، عارف وصوفی چه می گویند؟، قم:بنیادبعثت.
دوانی،محمد بن اسعد(1381)، سبع رسایل، رساله الزوراء،تصحیح: سید احمد تویسرکانی، تهران: انتشارات میراث مکتوب.
------------(1381)سبع رسایل،رساله فی اثبات الواجب، تصحیح سید احمد تویسرکانی،تهران: انتشارات میراث مکتوب.
زنوزی، ملاعلی(1378)، مجموعه مصنفات،تحقیق: محسن کدیور،تهران: اطلاعات.
زنوزی، ملاعبدالله(1361)لمعات الهیه،تحقیق:سید جلال الدین آشتیانی،تهران: موسسه مطالعات وتحقیقات فرهنگی.
سهروردی، شهاب الدین(1380)، مجموعه مصنفات،تصحیح: هانری کربن،تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی.
سبزواری، ملاهادی(1386)، شرح منظومه،قم:بیدار.
سهیلی، حسین (1398)،نقد براهین اصالت وجود در اندیشه تهرانی،نشریه حکمت معاصر پژوهشگاه علوم ومطالعات فرهنگی،سال دهم شماره اول.
جوادی، عبدالله(1393)، رحیق مختوم،قم:اسراء.
عرفانی، مرتضی(1395)، بررسی اصالت وجود صدرایی در حکمت سینوی،حکمت صدرایی،سال چهارم شماره دوم.
فارابی، محمد بن محمد (1378)، شرح فصوص الحکمه،تحقیق:محمد ملکی،تهران:ناشر علمی وفرهنگی.
کشفی، عبدالرسول (1391)،بررسی معانی گوناگون اصالت وجود واعتباریت ماهیت در نظام صدرایی،پژوهشهای هستی شناختی سال اول شماره اول.
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم(1378ق) الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه،تحقیق:محمدرضا مظفر،قم:اسماعیلیان.
-------- (بیتا)،تعلیقات بر حکمه الاشراق،بیجا.
--------(1390)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه،تحقیق: سیدجلال الدین آشتیانی،قم:انتشارات بوستان کتاب.
-------(1376)،المشاعر،تصحیح:سید جلال الدین آشتیانی،تهران: امیرکبیر.
-------(1430)،مفاتیح الغیب،بیروت: التاریخ العربی.
موسوی اعظم، سید مصطفی(1393)،علیت تحلیلی و کاربردهای آن در حکمت تعالیه،نشریه حکمت صدرایی،سال دوم شماره دوم.
نجاتی، محمد (1398)،اصالت وجود صدرایی وبرخی پیامدهای هستی شناختی آن،تاملات فلسفی،بهاروتابستان98 شماره22.
ایزوتسو، توشی هیکو(1389)، بنیاد حکمت سبزواری،ترجمه: سید جلال الدین مجتبوی،تهران:دانشگاه تهران.
هدایت افزا محمود،قنبری حسن(1395)،اصالت یا اعتبارییت وجود،نزاعی مبتنی بر اطلاقات وجود،پژوهش های فلسفی کلامی،سال هجدهم شماره 70. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,989 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 899 |