تحلیل کیفی خشونت علیه زنان در فضاهای عمومی شهر و پیامدهای آن (مورد مطالعه: زنان 50-20 ساله شهر بندرعباس) | ||
پژوهشنامه زنان | ||
دوره 13، شماره 40، تیر 1401، صفحه 187-210 اصل مقاله (307.35 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/ws.2022.36210.3289 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا حسینی* 1؛ غلامرضا تاج بخش2؛ پرستو سرلک3 | ||
1دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آیتالله بروجردی(ره)، بروجرد، ایران. (نویسنده مسئول) | ||
2دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آیتالله بروجردی(ره)، بروجرد | ||
3کارشناسی ارشد جامعهشناسی | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی خشونت علیه زنان در فضاهای عمومی شهری به روش نظریه مبنایی انجام گرفته است. جامعه مورد مطالعه زنان 50-20 ساله شهر بندرعباس و نمونهها هدفمند تا مرحله اشباع نظری به تعداد 24 نمونه انتخاب شدهاند و روش گردآوری دادهها نیز مصاحبه عمیق بوده است. بر اساس کدگذاری دادهها پدیده «خشونت جنسی علیه زنان» به عنوان پدیده محوری در نظر گرفته شده است. شرایط علّی بروز این پدیده عبارتند از: 1)کلیشههای جنسیتی، 2)امنیت کالبدی و اجتماعی فضاهای عمومی، 3)نوع پوشش و رفتار زنان و 4)شبکه ارتباطی زنان. راهبردهای که زنان در مقابل این پدیده اتخاذ نمودهاند عبارتند از: 1)اجتناب اجتماعی(منفعل)، 2)بیتفاوتی اجتماعی(منفعل) و 3)مقابله اجتماعی(فعال). این راهبردها از دو گروه عوامل تأثیر پذیرفتهاند؛ بستر حاکم عبارتند از: 1)متغیرهای زمینهای(سن، تأهل، تحصیلات، شغل، و...)، 2)پایگاه اقتصادی-اجتماعی و3)اندازه شهر(وسعت، جمعیت). و شرایط مداخلهگر عبارتند از: 1)توانمندسازی زنان در حفاظت شخصی و 2)نظارت و حمایت اجتماعی. پیامدهای حاصل از راهبردهای مذکور نیز عبارتند از: 1)تهدید روانی، 2)تهدید اجتماعی و3)توانمندی. | ||
کلیدواژهها | ||
خشونت؛ فضاهای عمومی شهری؛ زنان؛ نظریه مبنایی؛ بندرعباس | ||
مراجع | ||
استراوس، اَنسِلم؛ کربین، جولیت. (1391). مبانی پژوهش کیفی(فنون و مراحل تولید نظریه زمینهای). ترجمه: ابراهیم افشار. تهران: نی.
ایمان، محمدتقی. (1388). مبنای پارادایمی روشهای تحقیق کّمی و کیفی در علوم انسانی. قم: حوزه و دانشگاه.
تقوایی، علیاکبر؛ رفیعیان، مجتبی؛ رضوان، علی. (1390). «تحلیل رابطه بین مؤلفههای کاربری زمین با کاهش جرائم و ناامنی شهری (مطالعه موردی: منطقه 17 شهر تهران)». پژوهشهای جغرافیایی. شماره 77.
ثمودی پیلهرود، فاطمه. (1392). «بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی خشونت نمادین پسران علیه دختران با تکیه بر مزاحمتهای خیابانی (مورد مطالعه: منطقه صادقیه)». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جامعهشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
جهانیدولتآباد، اسماعیل. (1398). «واکاوی پدیده مزاحمتهای خیابانی فیزیکی با رویکرد مردمنگاری». پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران. سال هشتم. شماره2. 44-17.
رضایی، مریم. (1391). «مطالعه جامعهشناختی احساس امنیت زنان در فضاهای عمومی (مطالعه موردی: خیابان پاسداران شهر سنندج)». اولین همایش ملی علمی و پژوهشی زنان و زندگی شهری.
شاکری، فرشته. (1389). «بررسی و تحلیل جامعهشناختی ترس از جرم و رفتارهای غیرمدنی در فضاهای عمومی (مطالعهای در میان زنان ساکن تهران)». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جامعهشناسی. دانشگاه الزهرا(س).
شوشتری، بهناز. (1397). «بررسی جامعهشناختی مزاحمتهای خیابانی علیه زنان در شهر تهران». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته مطالعات زنان. دانشگاه الزهرا(س).
صفاریان، محسن؛ مردادی، گلمراد؛ نریمانی، مریم. (1395). «بررسی عوامل جامعهشناختی مؤثر بر میزان مزاحمتهای خیابانی مورد مطالعه شهر کرمانشاه». زن و جامعه. سال هفتم. شماره 1. 246-219.
عابدینی، سمانه. (1394). «بررسی عوامل تأثیرگذار بر خشونت خیابانی علیه زنان با استفاده از روششناسی مشارکتی معطوف به کنش». نامه انسانشناسی. دوره سیزدهم. شماره 22.
عبداللهی، سعیده. (1397). «بررسی آسیبشناسی جرم مزاحمت خیابانی برای زنان و علل و عوامل اجتماعی و فرهنگی آن». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرمشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
فروغان، مهشید. (1380). «بررسی خشونت در خانوادهها». کیهان. سال شصتم. شماره 17925.
لطفیخاچکی، طاهره. (1393). «تحلیل اجتماعی مزاحمتهای خیابانی نسبت به زنان (مطالعه موردی: دانشجویان دختر دانشگاه مازندران)». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته جامعهشناسی. دانشگاه مازندران.
مدیری، آتوسا. (1385). «جرم، خشونت و احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر». رفاه اجتماعی. سال ششم. شماره ۲2.
میرحسینی، زهرا. (1387). «بررسی جامعهشناختی علل و عوامل مؤثر بر ترس از جرم در زنان شهر تهران». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته پژوهشگری. دانشگاه تهران.
والیمن، نیکولاس. (1387). روشهای تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمه: محسن نیازی، فریدون بهادرانی و مصطفی صلابت. تهران: پندارپارس.
همتزاده، زهرا. (1389). «بررسی علل و عوامل مؤثر بر خشونت علیه زنان در فضای خصوصی و عمومی شهر ارومیه». پایاننامه کارشناسی ارشد رشته مطالعات زنان. دانشگاه الزهرا(س).
Anderson, M.L. (2006). Thinking about Women: Sociological Perspectives on Sex and Gender. Allyn & Bacon.
Dhillon, M.; Bakaya, S. (2014). “Street Harassment: A Qualitative Study of the Experiences of Young Women in Delhi”. SAGE. 2014: 1-11.
Fairchild, K.M.; Rudman, L.A. (2008). “Everyday stranger harassment and womens objectification”. Soc Just Res. 21:338-357.
Lenton, R. et al. (1999). “Sexual harassment in public: Experiences of Canadian women”. CRSA/RCSA. 36(4): 517-540.
Noah, Y. (2008). “Experience of sexual Harassment at Work by Female Employee in Nigerian Work Environment”. International NGO journal. 3 (7).
Parish, W.L.; Das, A.; Laumann, E.O. (2006). “Sexual harassment of women in urban China”. Arch Sex Behave. 2(35): 411-425.
Preke, T. (2013). “Sexual Harrassment: Causes, Consequences and Cures”. Available at: http://www.westerncape.gov.za/eng/pubs/guides/S/63925/5 .August 12.
Yamawaki, N. (2007). “Rape Perception and the Function of Ambivalent Sexism and Gender-Role Traditionalist”. Journal of Interpersonal Violence. 22(4):406-423. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 857 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 507 |