بررسی سبکشناسانهی فرایندهای فن مناظره بر اساس نظریهی نقشگرای هلیدی | ||
کهننامه ادب پارسی | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 34، مرداد 1401، صفحه 61-85 اصل مقاله (283.26 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/cpl.2022.6729 | ||
نویسندگان | ||
زهرابتول باقریان هکانی* 1؛ یحیی طالبیان2؛ غلامرضا مستعلی پارسا3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران، | ||
چکیده | ||
بررسی مناظرههای برجستهی منظوم ادب فارسی، در مطالعات ژانری و سبکی میتواند دستاوردهای قابل توجهی داشته باشد. در پژوهش حاضر، نظر به اهمیت مناظرههای متون کلاسیک و پیوند آن با گفتمان عمومی، هشت مناظرهی برجستهی منظوم از قرن چهارم تا قرن هفتم انتخاب شد؛ با توجه به بافت موقعیتی متون مورد نظر و زمینههای شکلگیری آنها، رویکرد نقشگرای هلیدی، برای تبیین مناظرهها برگزیده شد.روش تحلیل بر اساس بررسی مناظرههای برجستهی مورد نظر، در بخش «فرانقش اندیشگانی:فرایند افعال»، به شیوهی توصیفی تحلیلی، است.یافتههای پژوهش حاکی از آن است که مناظرههای برگزیدهی منظوم در این چهار قرن، در زمینهی فرانقش اندیشگانی تحولاتی را پشت سر گذاشتهاند. در مناظرههای برجستهی قرن چهارم وهفتم، فرایندهای مادی بیشترین بسامد را دارند؛ البته کاربرد فرایندهای مادی در این دو قرن متفاوت است. همچنین در مناظره های برجستهی قرنهای قرنهای پنجم و ششم فرایندهای رابطهای، بیشترین بسامد را دارند. این تحولات نشان میدهد که از قرن چهارم تا قرن هفتم، مناظرهها از عینی بودن و برونگرایی به سمت ذهنی شدن و درونگرایی متمایل شدهاند. به عبارت دیگر، نحوهی استفاده از فرایندهای مناظرهها در طول این چهار قرن، تطورات فراوانی داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
مناظره؛ ادبیات منظوم؛ سبک؛ زبانشناسی نقشگرا؛ هلیدی | ||
مراجع | ||
- آذرحزین، مهدی و فرشته میلادی(1398). «مقایسهی کارکردهای بلاغی ندا در اسرار التوحید و مقامات ژندهپیل بر مبنای فرانقش اندیشگانی»، دوفصلنامهی کهننامهی ادب پارسی، سال دهم، شماره اول. - ایران زاده، نعمت الله(1383). «مناظرهی شانه و آینه، تصنیف میر علی کبیر»، مجلهی دانش، شماره 76-77. - ایشانی، طاهره(1393). «بررسی ویژگیهای سبکی و شخصیتی سیمین دانشور با رویکرد زبانشناسی نقشگرا»، زبانشناخت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، شماره اول. - پورجوادی، نصرالله(1385). زبان حال در عرفان و ادبیات پارسی؛ تهران: هرمس. - خاقانی، افضل الدین بدیل بن علی(1388). دیوان، به کوشش ضیاء الدین سجادی، چاپ نهم، تهران: زوار. - دبیر مقدم، محمد(1387)، زبانشناسی نظری،تهران: سخن. - سعدی، مشرف الدین مصلح بن عبدالله(1381). بوستان، به تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، چاپ هفتم، تهران: خوارزمی. - شریف نسب، مریم(1390). «ارتباط کلامی در شعر کهن پارسی(سؤال و جواب، مکالمه، مناظره و دیالکتیک)»، کهننامه ادب پارسی،سال دوم، شماره دوم. - صدری، نیره(1384). بررسی سبکشناختی گلستان سعدی با تکیه بر زبانشناسی نقشگرا(بر اساس حکایتهای برگزیده از تمامی ابواب)، رساله دکتری، تهران: گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی. - فرخی سیستانی، علی بن جولوغ(1378). دیوان ، به کوشش محمد دبیرسیاقی، چاپ پنجم، تهران: زوار. - فردوسی، ابوالقاسم(1384). شاهنامه، به کوشش سعید حمیدیان، جلد چهارم، چاپ هفتم، تهران: قطره. - فردوسی، ابوالقاسم(1384). شاهنامه، به کوشش سعید حمیدیان، جلد هشتم، چاپ هفتم،تهران: قطره. - مدبری، محمود(1370). شرح احوال و اشعار شاعران بیدیوان در قرنهای 3/4/5 هجری؛ تهران: پانوس. - مهاجر، مهران و محمد نبوی(1376). به سوی زبانشناسی شعر: رهیافتی نقشگرا، تهران: مرکز. - نظامی، الیاس بن یوسف(1388). مخزن الاسرار، با تصحیح و حواشی حسن وحید دستگردی، چ 2، تهران: زوار. - هلیدی مایکل و رقیه حسن(1393). زبان بافت و متن؛ ترجمهی مجتبی منشیزاده و طاهره ایشانی، تهران: علمی.
-Halliday, m.a.k(1985). An introduction to functional grammar London: Edward Arnold. - Halliday, m.a.k(2004). An introduction to functional grammared, .New York:Axford university press inc. -Halliday. m.a.k. and and Matthiessen (2004). An introduction to functional grammar,London: Edward Arnold. -Thompson,Geof(2004). Introducing Functional Grammar, New York: Axford university press inc. References
-Azarhazin Milad and Fereshteh Miladi(2019). “A comparision of rhethorical functions of Exclamatory structures in Asrar-al- Tohid and Maghamat-e- Gende pil based on ideational metafunctions”. Classical Persian Literature, 10(1). 1-27.
- Dabir Moghadam, Mohammad (2008). Theoretical Linguistics, Tehran, Sokhan.
- Farokhi Sistani, Ali Ibn Jolough (1999), Divan, by Mohammad Dabirsiyaghi, Fifth Edition,
- Ferdowsi, Abolghasem(2005). Shaahname,by Saied Hamidian,volume 4,seventh edition,Tehran,ghatre.
- Ferdowsi, Abolghasem(2005). Shaahname,by Saied Hamidian,volume 8,seventh edition,Tehran,ghatre.
- Halliday, Michael and Ruqaiya Hassan(1393). Language, Context and Text, Mojtaba Monshizadeh, Tahere Ishani,Tehran.
-Halliday, m.a.k(1985).An introduction to functional grammar(first edition) Edward Arnold: London.. - Halliday, m.a.k(2004). An introduction to functional grammar(3rd ed). .New York: Axford university press inc. -Halliday. m.a.k. and and Matthiessen (2004). An introduction to functional grammar,London: Edward Arnold. -Iranzadeh, Nematollah (2004). “The Debate between the Comb and the Mirror, the ballad of Mir Ali Kabir”, Journal of Knowledge, No. 76-77.
-Ishani, Tahereh(2014).“A Study of the Stylistic and Personality Traits of Simin Daneshvar Using Functional Linguistics Approach”, Linguistics, Research Institute of Humanities and Cultural Studies, Vol. 5, No. 1, 9.
- Khaghani, Afzal-al-Din Badil Ibn Ali(2009). Divan, by Zia-al-Din Sajjadi, Ninth Edition, Tehran, Zavar.
- Modabberi, Mahoud (1991). Biography and Poetries of Poets without Divan in 3, 4 and 5 AH, Tehran, Panous. -Mohajer, mehran and Mohammad Nabavi(1376), To the linguistic of poem ; A functional approach,Tehran.
- Nezami, Elias Ibn Yousef (2009). Makhzan al-Asrar, Edited and Annotated by Hassan
Vahid Dastgerdi, Second Edition, Tehran, Zavar.
- Pourjavadi, Nasrollah (2006). Present Language in Mysticism and Persian Literature, Tehran, Hermes.
- Saadi, Musharraf al-Din Mosleh ibn Abdullah (2002).Boostan, Edited and Explained by Gholam Hossein Yousefi, Seventh Edition, Tehran, Kharazmi.
- Sadri, Nayreh (2005). A Study of Gulistan of Sa’di’s Stylistics Based on Functional Linguistics (on the Basis of Selected Anecdotes from All Chapters), Ph.D Dissertation, Department of Persian Language and Literature, Allameh Tabataba’i University.
- Sharif Nasab, Maryam(2011).“Verbal Communication in Ancient Persian Poetry (Questions and Answers, Conversation, Debate and Dialectics)”, Ancient Persian Literature, Vol. 2, Second No. 2.
-Thompson,Geof.(2004). Introducing Functional Grammar(2nd ed), New York: Axford university press inc.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 568 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 222 |