نقد و بررسی کتاب هنر ایران | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| مقاله 11، دوره 21، شماره 5 - شماره پیاپی 93، مرداد 1400، صفحه 241-264 اصل مقاله (311.58 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2021.32127.1941 | ||
| نویسنده | ||
| مرضیه قاسمی* | ||
| استادیار پژوهش هنر، عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| حوزة هنر ایران، به‌رغم تولیدات گسترده و جریان‌هایی که درطول قرن‌های متمادی با آمد‌و‌شد سلسله‌های متعدد به خود دیده، اصولاً در دورة قاجار است که به‌شکلی نظام‌مندتر مدون شده است و در این جهت عرصه‌ای ذیل تاریخ‌نگاری هنر، به‌خصوص در حیطة طبقه‌بندی یا معرفی آثار، و نه هنرمندان، پدید می‌آید. کتاب هنر ایران، براساس این رویکرد، نخستین تحقیق مستقلی است که یک بریتانیایی، به‌نام رابرت مرداک اسمیت، آن‌هم در دوره‌ای که کم‌تر شناختی از ماهیت و کیفیت آثار هنری ایران وجود داشته، تدوین کرده و نوشته است. این کتاب با هدفِ معرفی و توصیفِ آثار هنری ایران برای موزة ساوت کنزینگتون انگلستان (ویکتوریا و آلبرت امروزی) در عصر قاجار و مشخصاً دورة ناصری به‌رشتة تحریر درآمده و اگرچه پاره‌ای از مباحث آن امروزه بدیهی یا به‌لحاظ محتوایی قابل‌بازنگری است، در مواردی، با اطلاعات و نظرهای ارزنده‌ای هم‌راه است و سرآغاز جریان مهمی تحت عنوان «شرق‌شناسی» است که اساسِ مطالعاتِ حوزة عظیم‌تری به‌نام «هنر اسلامی» در پرتو آن تکوین و تحول یافته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هنر ایران؛ شرق‌شناسی؛ دورة قاجار؛ رابرت مرداک اسمیت | ||
| مراجع | ||
|
اسکرس، جنیفر (1399)، شکوه هنر قاجار؛ مجموعه‌مقالات فرهنگ، هنر، و کاشی‌کاری عصر قاجار، ترجمة علی‌رضا بهارلو و مرضیه قاسمی، تهران: خط و طرح.
اسمیت، رابرت مرداک (1399)، هنر ایران، ترجمة کیانوش معتقدی، تهران: خط و طرح.
بهرامی، عسکر (1394)، دانش‌نامة ایران، به‌سرپرستی محمدکاظم موسوی بجنوردی، ج 3، ذیل مدخل «اسمیث، سِر رابرت مرداک»، تهران: مرکز دائرۀ‌المعارف بزرگ اسلامی.
رضایی، عبدالعظیم (1378)، گنجینة تاریخ ایران؛ صفویان، افشاریان، زندیه، و قاجاریه، تهران: اطلس.
فرهنگ خاورشناسان (1377)، به‌سرپرستی پرویز مشکین‌نژاد و سیدسعید فیروزآبادی، ج 1، ذیل مدخل «اسمیت، رابرت مرداک»، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فریه، ر. دبلیو. (1374)، هنرهای ایران، ترجمة پرویز مرزبان، تهران: فرزان.
کاووسی، ولی‌الله (1398)، «سرآغاز تاریخ‌نگاری هنر اسلامی در بوتة استشراق، استعمار، و مجموعه‌داری»، هنرهای زیبا ـ هنرهای تجسمی، دورة 24، ش 4.
مدیرشانه‌چی، محسن (1388)، «روابط فرهنگی ایران و انگلستان در عصر قاجار با تأکید بر نقش ایران‌پژوهان انگلیسی»، پژوهش‌نامة تاریخ، دورة 4، ش 16.
معتقدی، کیانوش (1399)، مقدمه بر: هنر ایران، رابرت مرداک اسمیت، ترجمة کیانوش معتقدی، تهران: خط و طرح.
Encyclopedia Iranice (2016), under “Khan Rishar”: <https://www.iranicaonline.org>.
Oxford Dictionary of National Biography (2004), under “Smith, Sir Robert Murdoch 1835–1900”:
<https://www.oxforddnb.com>. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 607 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 348 |
||