بازنمایی بصری انسان در هنر اسلامی نقدی بر کتاب پیکر انسان در هنر اسلامی | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| مقاله 10، دوره 21، شماره 5 - شماره پیاپی 93، مرداد 1400، صفحه 223-239 اصل مقاله (269.08 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2020.29701.1738 | ||
| نویسندگان | ||
| لیلا غفاری* 1؛ جمال عرب زاده2 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه نقاشی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه هنر، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقولۀ بازنمایی از عهد باستان تاکنون در شمار مؤلفه‌های ذاتی هنر بوده و عنصر لاینفک در تعریف آن به شباهت اثر هنری با واقعیت اشاره دارد، چنان‌که حد اعلای آن به رونوشتی از عالم واقع درآمدن است. به‌باور ایوا بئر، نویسندۀ کتاب پیکر انسان در هنر اسلامی، مفهوم بازنمایی در ادوار مختلف اسلام متفاوت است با آن‌چه امروزه از آن مراد می‌شود. مؤلف در این کتاب به معیارهای متفاوت در بازنمایی بصری انسان قائل است و خاستگاه آن‌ها را در ویژگی‌های فرهنگی و بومی جوامع مبدأ برمی‌شمارد، همان‌طورکه درجهت ارائۀ روند بازنمایی بصری انسان در هنر اسلامی از دسته‌بندی قومی ـ ملیتی و رویکرد درزمانی بهره جسته است. لذا در این نوشتار سعی می‌شود تا پس از مرور و بررسی شکلی و روش‌شناختی کتاب، برمبنای فصولی که نویسنده آورده است، به تحلیل مفهوم بازنمایی بصری انسان در هنر اسلامی پرداخته شود. هم‌چنین، برحسب موارد مقتضی با اشاره به مصادیق و حکایات سایر رسالات ادبی و هنری اسلامی دیدگاه مؤلف در این مقوله موردنقد و بازبینی واقع خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بازنمایی بصری؛ واقع‌نمایی؛ پیکر انسان؛ چهره‌نگاری؛ نقاشی ایرانی؛ هنر اسلامی | ||
| مراجع | ||
|
اتینگهاوزن، ریچارد و اولگ گرابار (1396)، هنر و معماری اسلامی (1)، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: سمت.
استنفورد، مایکل (1392)، درآمدی بر فلسفۀ تاریخ، ترجمۀ احمد گل‌محمدی، تهران: نی.
اقتداری، سپیده و امیر مازیار (1395)، «بررسی مفهوم هنر به‌منزلۀ بازنمایی نزد هانس گئورگ گادامر»، فصل‌نامۀ کیمیای هنر، س 5، ش 21.
بئر، ایوا (1394)، پیکر انسان در هنر اسلامی، ترجمۀ بهنام صدری، تهران: مؤسسۀ تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن».
بلر، شیلا و جاناتان بلوم (1387)، «سراب هنر اسلامی: تأملاتی در مطالعۀ حوزه‌ای سیال»، ترجمۀ فرزانه طاهری، باستان‌شناسی و تاریخ، ش 45.
پاکباز، روئین (1387)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: زرین و سیمین.
عالی‌افندی، مصطفی (1369)، مناقب هنروران، ترجمه و تحشیۀ توفیق ه. سبحانی، تهران: سروش.
کارول، نوئل (1392)، درآمدی بر فلسفۀ هنر، ترجمۀ صالح طباطبایی، تهران: مؤسسۀ تألیف، ترجمه، و نشر آثار هنری «متن».
کریم‌زاده تبریزی، محمدعلی (1363)، احوال و آثار نقاشان قدیم ایران، لندن: مستوفی.
کنبی، شیلا (1391)، نقاشی ایرانی، ترجمۀ مهدی حسینی، تهران: دانشگاه هنر.
گرابار، اولگ (1383)، مروری بر نگارگری ایرانی، ترجمۀ مهرداد وحدتی دانشمند، تهران: فرهنگستان هنر.
مایل هروی، نجیب (1372)، کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
ماینر، ورنن هاید (1393)، تاریخ تاریخ هنر، ترجمۀ مسعود قاسمیان، تهران: فرهنگستان هنر.
منشی قمی، قاضی احمد (1352)، گلستان هنر، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
میرزایی‌مهر، علی‌اصغر (1391)، «مقایسۀ تطبیقی گلستان هنر با مناقب هنروران (بخش نقاشی و نقاشان)»، هنرهای زیبا ـ هنرهای تجسمی، ش 49.
Baer, Eva (1999), “The Human Figure in Early Islamic Art: Some Preliminary Remarks”, Muqarnas, vol. 16.
Folsach, Von Kjeld and Joachim Meyer (2018), The Human Figure in Islamic Art: Holy Men, Princes, and Commoners, The David Collection/ Strandberg Publishing. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 560 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 376 |
||