نقد و بررسی کتاب جنگ‌جویان سکایی در سیبری باستان A Review of Scythians Warriors of Ancient Siberia | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| مقاله 1، دوره 21، شماره 5 - شماره پیاپی 93، مرداد 1400، صفحه 1-16 اصل مقاله (268.13 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2021.6618 | ||
| نویسندگان | ||
| شاهین آریامنش1؛ سرور خراشادی* 2 | ||
| 1دکترای باستان‌شناسی، دوران تاریخی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تربیت‌مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تیرۀ سکایی را تیره‌ای از مردمان ایرانی دانسته‌اند که در مرغ‌زارهای خوارزم، خاستگاه ایرانیان، خانه‌‌به‌دوش زندگی می‌کردند. آنان از مرغ‌زارهای خوارزم و سیبری غربی روی به‌سوی جنوب نهادند و در پایین‌دست‌ها سکنا گزیدند و سپس دسته‌ای از آنان به شمال غرب ایران وارد شدند. این تیره در حماسه‌های ایرانی هم‌چون شاهنامه و نیز در دوره‌های گوناگون تاریخی ایران هم‌چون عصر آهن، هخامنشی، و اشکانی نقش مهمی ایفا کرده‌اند. حضور آنان در جنوب شرقی ایران در دورۀ اشکانی چنان بوده است که دست‌کم نام یکی از شهرهای ایران، یعنی درنگیانا، به‌سبب آنان به‌نام سیستان مرده‌ریگی تغییر می‌یابد. نیز یافته‌های باستان‌شناسی چندی از محوطه‌های گوناگون در ایران به این تیره بازخوانده شده است که هنوز هم دربارۀ آن یافته‌ها قلم‌فرسایی می‌شود. دربارۀ این تیره کتاب‌ها و مقاله‌هایی در سال‌های گذشته براساس یافته‌های باستان‌شناسی به زبان‌های گوناگون انتشار یافته است. به‌تازگی نیز، کتابی تحت عنوان Scythians Warriors of Ancient Siberia منتشر شده است که اگرچه بر سرزمین سیبری تمرکز دارد و به دیگر سرزمین‌ها نپرداخته است، باوجود این نقصان، آگاهی‌های ارزنده‌ای از این تیره برپایۀ جستارهای تاریخی و یافته‌های باستان‌شناسی می‌دهد. در این مقاله، کتاب موردبحث معرفی و نقاط قوت و ضعفش بیان می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سکاها؛ اسب؛ جنگ‌آوران سکایی؛ سیبری باستان؛ خاک‌سپاری | ||
| مراجع | ||
|
رایس، تامارا تالبوت (1370)، سکاها، ترجمۀ رقیه بهزادی، تهران: یزدان.
Hakemi, A. (1968), “Kaluraz and the Civilization of the Medes”, Archaeologia, Viva I.
Piotrovsky, B. (1976), From the Lands of the Scythians: Ancient Treasures from Museums of U.S.S.R., 3000-100 B.C, Metropolitan Museum of Art.
Piotrovsky, B. (1978), Frozen Tombs: The Culture and Art of the Ancient Tribes of Siberia, British Museum Press.
Reeder, E. D. (1999), Scythian Gold: Treasures From Ancient, Ukraine, Harry N. Abrams.
Rostovtzeff, M. I. (1922), Iranians and Greeks in South Russia, London: Oxford University Press.
Rudenko, S. I. (1970), Frozen Tombs of Siberia, The Pazyryk Burials of Iron Age Horsemen, M. W. Thompson (trans. and Prefa.), Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
Simpson, St John S. Pankova (2017), Scythians: Warriors of Ancient Siberia, Thames & Hudson.
برای آگاهی بیش‌تر
بهار، مهرداد (1374)، جستاری چند در فرهنگ ایران، تهران: فکر روز.
حاکمی، علی (1347)، «اشیای فلزی مکشوفه در کلورز گیلان»، در: یادنامۀ پنجمین کنگرۀ بین‌المللی باستان‌شناسی و هنر ایران، تهران: وزارت فرهنگ و هنر.
حاکمی، علی (1396)، گزارش کاوش‌های رودبار گیلان، 1343 تا 1347 خورشیدی، به‌کوشش شاهین آریامنش، تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردش‌گری.
دارمستتر، م. ژ. (1354)، «وجوه مشترک مهابهارات و شاهنامه»، ترجمۀ جلال ستاری، هنر و مردم، ش 153.
دیاکونوف، ایگور میخائیلوویچ (1386)، تاریخ ماد، ترجمة کریم کشاورز، تهران: علمی و فرهنگی.
رامسکوویچ، الکساندر (1362)، «حماسه در ایران باستانی و ایران کنونی»، هزارۀ فردوسی، تهران: دنیای کتاب.
رضالو، رضا و یحیی آیرملو (1393)، «آیین تدفین اسب درمیان اقوام سکایی، مطالعۀ موردی گورستان خرم‌آباد مشگین‌شهر»، جامعه‌شناسی تاریخی، دورۀ 6، ش 3.
رضالو، رضا و یحیی آیرملو (1394)، «شواهد باستان‌شناختی جدید از حضور تاریخی اقوام سکایی در ایران»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های تاریخی، ش 28.
رضایی باغ‌بیدی، حسن (1388)، تاریخ زبان‌های ایرانی، تهران: مرکز دائرۀ‌المعارف بزرگ اسلامی.
طاهری، محمد (1391)، «جایگاه و تأثیر قوم سکایی در تاریخ و شاهنامة فردوسی»، متن‌شناسی ادب فارسی، س 48، ش 13.
کخ، هاید ماری (1386)، از زبان داریوش، ترجمۀ پرویز رجبی، تهران: کارنگ.
کویاجی، جهانگیر (1350)، «افسانه‌های شاهنامه و مشابه چینی آن‌ها»، ترجمۀ جلیل دوست‌خواه، فرهنگ و زندگی، ش 7.
گروسه، رنه (1365)، امپراتوری صحرانوردان، ترجمۀ عبدالحسین میکده، تهران: علمی و فرهنگی.
هرودت (1362)، تاریخ هرودت، ترجمۀ انگلیسی جورج راولینسون، ترجمۀ فارسی غ. وحید مازندرانی، تهران: علمی و فرهنگی.
Bailey, H. W. (2009). Indo-Scythian Studies Being Khotanese Texts, Cambridge University Press.
Barnett, R. D. (1956), “The Treasure of Ziwie”, Iraq, vol. 18.
Briant, P. (2002), From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire, Winona Lake, In.
Gershevitch, I. (ed.) (1985), The Cambridge History of Iran; The Median and Achaemenian Periods, vol. 2, Cambridge: Cambridge University Press.
Herodotus (2009), The Histories, George Rawlinson (trans.), London: Digireads.
Ivantchik, A. (2018), “Scythians”, Encyclopædia Iranica, online edition.
Kuz’mina, E. E. (2007), The Origin of the Indo-Iranians, J. P. Mallory (ed.), Leiden: BRILL.
Luckenbill, D. D. (1927), Ancient records of Assyriaa nd Babylonia, vol. 2, Chicago.
Neelis, J. (2007), “Passages to India: Śaka and kusāna Migration Routes in Historical Contexts”, Doris Srinivasan (ed.), On the Cusp of an Era: Art in the Pre-Kushan World, Leiden: Brill.
Randa, A. (1954), Handbuch der Weltgeschichte, vol. 1, Zürich: Otto Walker.
Sarkhosh Curtis, V. and S. Stewart (2007), The Age of the Parthians, London: I. B. Tauris.
Simpson, St. John and S. Pankova (2017), Scythians Warriors of Ancient Siberia, London: Thames and Hudson/ British Museum. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 686 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 440 |
||