مطالعات فضای مجازی و فرهنگ؛ نقدی بر کتاب فضای مجازی؛ اجتماع و فرهنگ | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| مقاله 13، دوره 20، شماره 12 - شماره پیاپی 88، اسفند 1399، صفحه 287-305 اصل مقاله (269.93 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2021.30820.1842 | ||
| نویسندگان | ||
| سیداحمد عسکری* 1؛ احسان شاه‌قاسمی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم ارتباطات دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه ارتباطات، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| ظهور «فضای مجازی» و گسترش صنعت هم‌زمان اطلاعات و ارتباطات بسیاری از مفاهیم کلاسیک و ساختارهای فرهنگی و اجتماعی را دچار دگردیسی کرده است. یکی از آثاری که به این موضوع و مسائل فضای مجازی در ایران پرداخته، کتاب فضای مجازی؛ اجتماع و فرهنگ اثر سیدابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی و یکی از سیاست‌گذاران فضای مجازی کشور، است. این مقاله تلاش می‌کند این اثر را با روش مرور انتقادی کتاب موردنقد شکلی و محتوایی قرار دهد. مقالۀ حاضر، پس از معرفی اثر و طرح مباحث بنیادین در حوزۀ فضای مجازی، فرهنگ، و قدرت، به نقد و بازخوانی این اثر می‌پردازد و ضرورت‌‌های نظری و روشی برای بهبود آن را با ذکر دلایل و مصادیق توضیح می‌دهد. فهرست ناقص، عدم نتیجه‌گیری پایانی، و روزآمدنبودن منابع و اطلاعات ازجمله اشکلات شکلی اثر است. عدم دقت و اهتمام لازم در تدوین ساختار محتوا و رعایت نظم منطقی جزو اشکالات محتوایی است که موردنقد مرکزی این مقاله قرار گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فضای مجازی؛ فرهنگ مجازی؛ سیاست‌گذاری فضای مجازی؛ نقد کتاب | ||
| مراجع | ||
|
استین، لورا و نیکیل سینا (1383)، «رسانه‌های نوین جهانی و سیاست‌گذاری ارتباطات»، ترجمۀ لیدا کاووسی، فصل‌نامۀ رسانه، ش 58.
اکبرزادۀ جهرمی، سیدجمال‌الدین (1395)، «پی‌آمدهای همگرایی اینترنت و تلویزیون بر سیاست‌گذاری رسانه‌ای در ایران»، مجلۀ مطالعات فرهنگ ـ ارتباطات، دورۀ 17، ش 34، ش پیاپی 66.
خانیکی، هادی و حسین بصیریان جهرمی (1393)، «سیاست‌گذاران ایرانی و سیاست‌گذاری رسانه‌های اجتماعی»، برنامه‌ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، دورۀ 6، ش 21.
دال زوتو، سینزیا و آرتور لوگمایر (1397)، همگرایی رسانه‌ای، ترجمۀ سمیه لبافی و امیر مختاری و محدثه عقبایی، تهران: دنیای اقتصاد.
روجک، کریس (1390)، مطالعات فرهنگی، ترجمۀ پرویز علوی، تهران: ثانیه.
روشندل اربطانی، طاهر (1396)، سیاست‌گذاری رسانه‌ای، تهران: دانشگاه تهران.
سورین، ورنر و جیمز تانکارد (1381)، نظریههای ارتباطات، ترجمۀ علیرضا دهقان، تهران: دانشگاه تهران.
عاملی، سعیدرضا (1382)، «دوجهانیشدنها و آیندۀ جهان»، کتاب ماه علوم اجتماعی، دورۀ 6، ش 9.
عاملی، سعیدرضا (1383)، «تکنولوژی هم‌زمان ارتباطات و دوفضایی‌شدن فرهنگ»، دیدگاه، ش 1.
عاملی، سعیدرضا (1386)، دین مجازی؛ دوفضایی‌شدن محیط دینی و ارتباطات درون‌دینی و بین‌دینی، تهران: طرح آینده.
عاملی، سعیدرضا (1395)، مطالعات جهانی‌شدن: دوفضایی‌شدن‌ها و دوجهانیشدنها، تهران: سمت.
عاملی، سعیدرضا (1396)، اینترنت و دوفضایی‌شدن علوم، تهران: امیرکبیر.
فیروزآبادی، سیدابوالحسن (1396)، فضای مجازی؛ اجتماع و فرهنگ، تهران: علمی و فرهنگی.
قلی‌پور، رحمت‌الله و ابراهیم غلام‌پور آهنگر (۱۳۸۹)، فرایند سیاست‌گذاری عمومی در ایران، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه، و فرهنگ، ترجمۀ احد علیقلیان و افشین خاکباز، ج 3، تهران: طرح نو.
کاستلز، مانوئل (1393)، شبکه‌های خشم و امید (جنبش‌های اجتماعی در عصر اینترنت)، ترجمۀ مجتبی قلی‌پور، تهران: نشر مرکز.
کاستلز، مانوئل (1396)، قدرت ارتباطات، ترجمۀ حسین بصیریان جهرمی، تهران: علمی و فرهنگی.
ماژرزاک، آن (1392)، پژوهش و سیاست‌گذاری، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
مصلی‌نژاد، عباس (1397)، «سیاست‌گذاری ارتباطات در عصر شبکه و جنبش‌های اجتماعی»، دورۀ 5، ش 1.
مک‌کوایل، دنیس (1382)، درآمدی بر نظریۀ ارتباط جمعی، ترجمۀ پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1396)، نظریههای رسانه اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: هم‌شهری.
نیکو، مینو و دیگران (1381)، شناخت مخاطب تلویزیون با رویکرد استفاده و رضامندی، تهران: سروش.
ون‌دایک، جان (1383)، «سیاست‌گذاری در جامعۀ شبکه‌ای»، ترجمۀ پیروز ایزدی، فصل‌نامۀ رسانه، ش 58.
Boyd, D. M. and N. B. Ellison (2007), “Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship”, Journal of Computer-Mediated Communication, no. 13. Castells, M. (1996), Sociology of the Network Societ Toward, Oxford: Oxford University Press. Castells, M. (2013), Communication Power, Oxford: Oxford University Press. Sarikakis, K. (2004), Powers in Media Policy: The Challenge of the European Parliament, Oxford. Van den Bulck, H. et al. (2019), The Palgrave Handbook of Methods for Media Policy Research, Switzerland: Palgrave Macmillan. Wong, J. C. (2017), “Russia’s Election ad Campaign Shows Facebook’s Biggest Problem is Facebook”, available at:<https://www.theguardian.com/technology/2017/sep/21/facebook-russia-advertising-mark-zuckerberg>. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,143 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 599 |
||