نقدی بر کتاب خانهای بر روی آب؛ پژوهشی جامع درباب صیغۀ محرمیت و ازدواج موقت در ایران؛ با تأکید بر روششناسی | ||
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی | ||
مقاله 8، دوره 20، شماره 12 - شماره پیاپی 88، اسفند 1399، صفحه 161-185 اصل مقاله (773.87 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2020.27767.1636 | ||
نویسندگان | ||
صالحه خدادادی* 1؛ محسن بدره2؛ رویا پورتقی3 | ||
1کاندیدای دکتری مطالعات زنان، دانشگاه ادیان مذاهب، قم، ایران | ||
2استادیارمطالعات زنان، عضو هیئت علمی گروه مطالعات زنان، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران | ||
3کاندیدای دکتری مردمشناسی، دانشگاه آزاد تهران مرکز، ایران | ||
چکیده | ||
این مقاله نقدی تحلیلی بر کتاب خانهای بر روی آب؛ پژوهشی جامع درباب صیغۀ محرمیت و ازدواج موقت در ایران، نوشتۀ کامیل احمدی (۱۳۹۷)، با رویکرد علمالاجتماعی و با تأکید بر بعد روششناسی است. نگارندگان، پس از نقد شکلی، کتاب را در دو بخش 1) نقد محتوایی و 2) نقد روشی بررسی کردهاند. بخش اول انتقاداتی را که بهلحاظ منطق عمومی دانش به کتاب وارد است، احصاء کرده و در بخش دیگر نویسنده علیرغم استفاده از روش کیفی بهعنوان روش بنیادین تلاش کرده است تا فنون روشی کیفی و کمی را توأمان برای اجرا و نگارش پژوهش خود بهکار گیرد، این کتاب از هردو بعد روشی یادشده نقد شده است. نقد شکلی و محتوایی کتاب نشان میدهد که، علیرغم برخورداری اثر از ویژگیهای مثبت و قابلتوجهی مانند مطالعۀ یک موضوع چالشی و مبتلابه و همینطور گستردهکردن میدان تحقیق در چند شهر مهم کشور، درمجموع، روشمندی و انسجام یک پژوهش علمی رعایت نشده است و اشکالات متعدد روششناختی بهخصوص در ابعاد کیفی و کمی سبب میشود تا نتایج آن چندان قابلاتکا و معتبر تلقی نشوند. ازاینرو، لزوم انجام پژوهشهای اجتماعی متقن وگسترده با رعایت اصول روششناختی درباب مسئلۀ ازدواجموقت احساس میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
کامیل احمدی؛ صیغۀ محرمیت؛ ازدواج موقت؛ ازدواج در ایران؛ خانهای بر روی آب | ||
مراجع | ||
آزادارمکی، تقی و دیگران (۱۳۹۰)، «سنخشناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، جامعهپژوهی فرهنگی، ش ۲.
احمدی، خدابخش، مصطفی براری، و فتحالله سیداسماعیلی (۱۳۹۰)، «نگرش مردم به ازدواج موقت»، رفاه اجتماعی، ش ۴۳.
احمدی، کامیل (۱۳۹۷)، خانهای بر روی آب: پژوهشی جامع درباب صیغۀ محرمیت و ازدواج موقت در ایران، تهران: شیرازه.
ایمان، محمدتقی و اسفندیار غفارینسب (۱۳۹۱)، «تعمیمپذیری و چالشهای آن در تحقیقات کیفی»، عیار پژوهش در علوم انسانی، ش ۱.
ایمانیراد، لیلا و محمدجواد وزیریفرد (۱۳۸۸)، «ماهیت متعۀ زن»، بانوان شیعه، ش ۱۹.
بیکر، ترزال (۱۳۸۵)، نحوۀ انجام تحقیقات اجتماعی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی.
حافظنیا، محمدرضا (۱۳۸۹)، مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت.
حلی، حسنبن یوسف (۱۴۲۰ ق)، مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، ج ۳، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع).
خمینی، روحالله (۱۳۹۲)، تحریرالوسیله؛ کتاب نکاح، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
راغب اصفهانی، ابوالقاسم (۱۳۶۲)، نوادر ترجمه محاضرات الادبا، ترجمۀ محمدصالح قزوینی، قم: بینا.
روستایی صدرآبادی، حمید و سیدمحمدرضا آیتی (۱۳۹۱)، «بررسی مقایسهای نکاح متعه و نکاح مسیار در فقه»، فقه و حقوق اسلامی، ش ۱۰.
سالاریفر، محمدرضا، داود تقوایی، و مهدی نجفی (۱۳۹۵)، «مقایسۀ سلامت عمومی و بهزیستی روانشناختی زنان سرپرست با و بدون ازدواج موقت»، مطالعات اسلام و روانشناسی، ش ۱۵.
صادقی فسایی، سهیلا و مریم ایثاری (۱۳۹۱)، «تحلیل جنسیتی از زندگی پس از طلاق (مطالع کیفی)»، زن در توسعه و سیاست، ش ۳.
فلیک، اووه (۱۳۹۴)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
کلانتری، عبدالحسین، سهیلا صادقی، و صدیقه رضانیا (۱۳۹۳)، «مطالعۀ کیفی شرایط و زمینههای شکلگیری ازدواج موقت زنان»، زن در توسعه و سیاست، ش ۴.
کلوموروتزی، نورمان و دیگران (۱۳۸۶)، «دختران جوان ایرانی روایتهای مدرن از نابرابریهای سنتی»، بازتاب اندیشه، ش ۹۳.
کلینی، یعقوببن اسحاق (۱۳۹۳)، فروع کافی، ج ۵، قم: قدس.
مطهری، مرتضی (۱۳۶۵)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران: صدرا.
مهریزی، مهدی (۱۳۹۲)، قرآن و مسئلۀ زن، تهران: علم.
میرخانی، عزتالسادات (۱۳۷۹)، «مرزشناسی در ازدواج موقت»، مطالعات راهبردی زنان، ش ۹.
میرخانی، عزتالسادات (۱۳۷۹)، «مرزشناسی در ازدواج موقت»، مطالعات راهبردی زنان، ش ۱۰.
میرخانی، عزتالسادات (۱۳۸۰)، «مرزشناسی در ازدواج موقت»، مطالعات راهبردی زنان، ش ۱۱.
هاشمی، سیداحمدعلی (۱۳۹۵)، «نقش اذن در صحت یا بطلان نکاح در فقه و حقوق»، جستارهای فقهی و اصولی، س 2، ش ۲.
هومن، حیدرعلی (۱۳۹۳)، راهنمای علمی پژوهش کیفی، تهران: سمت.
یارینسب، فاطمه و دیگران (بیتا)، «نگرش دانشجویان نسبت به ازدواج موقت (موردمطالعه: دانشگاه شهیدباهنر کرمان)»، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، س 5، ش ۳. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 579 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 468 |