تحلیلی نقادانه بر کتاب تاریخ و نظریۀ اجتماعی | ||
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی | ||
مقاله 2، دوره 20، شماره 12 - شماره پیاپی 88، اسفند 1399، صفحه 27-48 اصل مقاله (279.67 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/crtls.2021.28902.1677 | ||
نویسندگان | ||
مریم اسکافی نوغانی* 1؛ غلامرضا صدیق اورعی2 | ||
1استادیار جامعهشناسی، عضو هیئتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی، گناباد، ایران | ||
2استادیار جامعهشناسی، عضو هیئتعلمی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
هدف این مقاله ارزیابی کتاب تاریخ و نظریۀ اجتماعی است که غلامرضا جمشیدیها ترجمه کرده است. این ارزیابی از نظر شکلی، محتوایی، روششناختی، و ترجمه انجام شده است. در این مقاله متن اصلی در تقابل با متن ترجمه قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف آن هم در متن اصلی و هم در نسخۀ ترجمهشده استخراج شده است. نتایج نشان داد این کتاب ویژگیهای مثبت زیادی دارد. محتوای کتاب سازگاری مناسبی با پیشفرضهای اساسی دارد، زیرا بهلحاظ منطقی نویسنده نشان داده است که تاریخ بخشی از جامعهشناسی و جامعهشناسی بخشی از علوم اجتماعی است؛ پس میتوان مانند نویسنده نتیجه گرفت که تاریخ نیز بخشی از علوم اجتماعی است و همچنین مغایرتی با ارزشهای اسلامی و اصول دینی ندارد. از نظر حجم مطالب و اطلاعات و دانش منتقلشده، دانشجویان و افراد مبتدی ناآشنا با این علوم میتوانند استفادههای تاریخی زیادی از این کتاب داشته باشند. از این جهت کتاب مذکور میتواند بهمنزلۀ منبع کمکدرسی و بهرهگیری از منابع معتبر آن برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشتههای تحصیلی جامعهشناسی و تاریخ پیشنهاد شود. وجود بیش از ششصد منبع ارزشمند تاریخی و جامعهشناسی در کتابشناسی از نکات بسیار ارزشمند دیگر در این کتاب است. همچنین ترجمۀ روان و کوتاه نسبت به متن سنگین و ثقیل اصلی (صرفنظر از ایرادهای آن) نکتۀ قوت دیگر این کتاب است. بااینحال، این کتاب با آخرین سرفصلهای مصوب وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری بهمنزلۀ کتاب اصلی در تدریس دروس دانشگاهی مطابقت ندارد و کتاب جانبی و کمکدرسی شمرده میشود و نمیتوان از آن بهمنزلۀ کتاب درسی استفاده کرد. نبود نتیجه در پایان هر فصل خواننده را سردرگم نگه میدارد. انسجام منطقی در مطالب درون هر فصل و بین مطالب فصول مختلف بسیار ضعیف است. رفع برخی از ایرادها در ترجمه و ایرادهای ویرایشی و نگارشی میتوانند به غنای کار بیفزایند. اصلاحات درونمتنی مخصوصاً برای دسترسی راحتتر خواننده به منابع و بهروزبودن منبعدهی از ایرادهای اساسی کار است که امید است در چاپ بعدی اصلاح شود. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل نقادانه؛ تاریخ؛ نظریۀ اجتماعی | ||
مراجع | ||
رک، پیتر (1390)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ غلامرضا جمشیدیها، تهران: دانشگاه تهران.
برک، پیتر (1378)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: طرح نو.
برک، پیتر (1376)، «ضرورت همگرایی جامعهشناسی و تاریخ»، ترجمۀ حسینعلی نوذری، فصلنامۀ تاریخ معاصر ایران، س 1، ش 2.
برک، پیتر (1381)، «کاربرد الگوها، روشها، و مفاهیم محوری نظریۀ اجتماعی در تاریخ»، ترجمۀ حسینعلی نوذری، فصلنامۀ تاریخ معاصر ایران، س 6، ش 23.
برک، پیتر (1394)، تاریخ و نظریۀ اجتماعی، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: طرح نقد.
خلیفه، مجتبی (1383)، «نگاهی به کتاب تاریخ و نظریۀ اجتماعی، نوشتۀ پیتر برک»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش 79.
لیوتار، فرانسوا (1381)، وضعیت پستمدرن: گزارشی دربارۀ دانش، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: گام نو.
نوذری، حسینعلی (1383)، «ماهیت بینرشتهای علوم: در ضرورت همکاری و تعامل تاریخ و علوم اجتماعی»، فصلنامۀ تاریخ معاصر ایران، س 8، ش 30.
Burke. P. (1996), History and Social Theory, Cambridge: Polity Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 508 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 406 |