بررسی نقش زنان عشایر در حفظ و احیاء منابع طبیعی (مطالعه موردی: شهرستان چرام) | ||
| پژوهش‌نامه زنان | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 34، دی 1399، صفحه 157-177 اصل مقاله (334.21 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/ws.2021.21481.2419 | ||
| نویسندگان | ||
| اصغر نوروزی* 1؛ منیژه جفتا2 | ||
| 1گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران. ایران | ||
| 2کارشناس ارشد جغرافیا دانشگاه پیام نور، تهران- ایران | ||
| چکیده | ||
| محیط‌زیست و حفاظت از آن امروزه به یکی از دغدغه‌های اصلی در کشورهای مختلف تبدیل شده است. گروهها، اقشار و جوامع مختلف متناسب با شرایط زندگی خود در این زمینه دخیل اند. زنان عشایر نیز به دلیل مشارکت و جایگاه آن‌ها در امور مختلف می‌توانند بسیار تأثیرگذار باشند. بنابراین در پژوهش حاضر به بررسی نقش زنان عشایر در حفاظت و احیاء منابع طبیعی پرداخته‌شد. پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. جامعه آماری زنان عشایر شهرستان چرام است. حجم نمونه 368 نفر محاسبه گردید. نتایج بیانگر آن است که به لحاظ ویژگیهای فردی: میزان همبستگی معکوس بین سن و حفظ و احیاء منابع طبیعی برابر 445/0-، بین تحصیلات، درآمد، تأهل با حفظ و احیاء منابع طبیعی به ترتیب برابر 615/0، 766/0 و 318/0 است. همچنین بررسی ابعاد مختلف مشارکت زنان در حفظ منابع طبیعی نشان داد که میانگین بعد محیطی 07/3، اقتصادی 17/3، اجتماعی 1/3 و مدیریتی 08/3 به دست آمده است. در کل نتایج آزمون T تک نمونه ای برای مجموع میزان مشارکت زنان عشایر در فعالیت‌های حفظ و احیاء منابع طبیعی، 14 /3 به دست آمد و ملاحظه میشود که بالاتر از میانگین مورد نظر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زنان عشایر؛ منابع طبیعی؛ حفظ و احیاء؛ شهرستان چرام | ||
| مراجع | ||
|
استانداری کهگیلویه و بویراحمد(1390) طرح جامع-تفصیلی شهرستان چرام. یاسوج. استانداری کهگیلویه و بویراحمد (1396) سالنامه آماری شهرستان چرام.یاسوج. اکبری، حسین(1391) نقش زنان در توسعه پایدار محیط‌زیست، زن در توسعه و سیاست، ش 4، صص 56-37. بخشنده نصرت، عباس (1378)، مبانی کوچ و کوچندگی در ایران، تهران، دانشگاه تربیت‌معلم. توکلی، جعفر (1384)، مروری بر نظریات و تجارب موجود در زمینه اسکان عشایر، مجموعه مقالات همایش ملی ساماندهی جامعه عشایر ایران. تهران. خسروی پور، بهمن، فروشانی، ناهید (1390) مشارکت زنان و توسعه پایدار روستایی، مجله کار و جامعه، ش132-133. صص 68-56. خورشیدی، محمد. انصاری، ناصر(1382) شناخت آگاهی عشایر و روستاییان نسبت به تخریب منابع طبیعی و عوامل آن در دهستان بازفت استان چهارمحال و بختیاری، تحقیقات مرتع و بیابان ایران، ش 1، صص 109-95. راستین، محمد. خاتمی، سید وحید. نوچه، محمدهادی. میرعماد، سید حسن. گلیوری، احمد (1393) نقش توانمندسازی زنان در مدیریت توسعه پایدار منابع طبیعی (مطالعه موردی: روستای فروان، طرح بین‌المللی مدیریت پایدار منابع آب‌وخاک حبلهرود، سمنان)، اولین همایش ملی زن و توسعه پایدار روستایی، مشهد. دانشگاه فردوسی. سجاسی، حمدالله. روشن زاده، سعیده. محمدیان، فاطمه(1395) بررسی نقش زنان در حفظ محیط‌زیست روستا(مطالعه موردی: روستاهایدهستان طرقبه)،همایش ملی جغرافیا، محیط‌زیست، امنیت و گردشگری، قائنات. عسکری مقدم، زهرا (1381) نقش زنان در بیابان‌زدایی و توسعه پایدار منابع طبیعی، نشریه هدی، ش 26. ص 12-1. عنایت، حلیمه. فتح زاده، حیدر(1388) رویکردی نظری به مفهوم اکوفمینیسم، مجله مطالعات جامعه‌شناسی، سال 2،ش 5، صص 63-45. غنیان، منصور. خانی، فضیله. قدیری معصوم، مجتبی(1387)، نقش زنان روستایی در بهره‌برداری، حفاظت و احیایعرصه‌های طبیعی بیابانی(استان خوزستان)، پژوهشنامة زنان،دورة 6 ش1، 119-135. قدیری معصوم، مجتبی. مهدوی، مسعود. برقی، حمید(1384) بررسی آماری روند رشد و تحولات اشتغال در نواحی روستایی استان اصفهان، پژوهش‌های جغرافیایی، ش 54، صص 172-153. کرمی، اسماعیل. بابایی، رقیه(1396) نیازهای دانشی و اجتماعی زنان روستای قزل تپة علی‌قلی استان زنجان برای مدیریت جامع حوضه آبخیز، مجله زن در توسعه و سیاست. ش 2، صص 264-241. مرکز آمار ایران (1387)، نتایج تفصیلی سرشماری عشایر کشور. تهران. مرکز آمار ایران (1390) سرشماری عمومی نفوس و مسکن، شهرستان چرام، تهران. ملکی، امیر. علیپور، پروین (1393) سنجش عوامل مؤثر بر محیط‌زیست گرایی زنان ایرانی، مجله زن در توسعه و سیاست، ش 4، صص 592-577. مهدوی، مسعود، رضایی، پژمان، قدیری معصوم، مجتبی (1386)، روستاهای برآمده از اسکان عشایر و چالشهای آن، روستا و توسعه، سال 10، ش 1، صص 61 – 41. نوری، سیدهدایت الله، نوروزی، اصغر(1396)، مبانی برنامهریزی محیطی برای توسعه پایدار روستایی، انتشارات دانشگاه اصفهان. اصفهان. هاگت، پیتر (1373). جغرافیا ترکیبی نو: ترجمه شاپور گودرزی نژاد، جلد اول، تهران، سمت. Dalal-Clayton, Barry. Dent, David (1993).Surveys, Plans and People, A Review of Land Resource Information and its Use in Developing Countries, Environmental Planning Issues No.2.England, UK.
FAO (1995). Planning for Sustainable Use of Land Resources Towards a new Approach, FAO's Interdepartmental Working Group on Land Use Planning, Land and Water Bulletin 2, P 4, Rome, Italy.
Faringten John. Turton, Cathrin. A.J. James (2000) Participatory Watershed Developmen: Challenges for the Twenty- first Century, Oxford University,New Delhi.
Hartman, B. Cleveland, D A (2018) The socioeconomic factors that facilitate or constrain restoration management: Watershed rehabilitation and wet meadow (bofedal) restoration in the Bolivian Andes,Journal of Environmental Management, Vo 209, Pages 93-104Kerr, John (2002) Watershed Development, Environmental Services, and Poverty Alleviation in India, World Development.
UN (2016) Women, natural resources and peace. https://www.unenvironment.org
Ykhanbai, H. Odgerel, Ts. (2018) Gender Analysis in Natural Resource Management, https:// landportal.org.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 649 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 363 |
||