تأملی در کلماتالشعرا | ||
کهننامه ادب پارسی | ||
مقاله 5، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 34، مرداد 1401، صفحه 123-146 اصل مقاله (286.23 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/cpl.2022.5859 | ||
نویسندگان | ||
عباس بگجانی* ؛ سید محمد صاحبی | ||
استادیار فرهنگستان زبان و ادب فارسی | ||
چکیده | ||
کلماتالشعرا، تذکرۀ شاعران فارسیزبان هند در عهد نورالدین جهانگیر تا اورنگزیب بابری، تألیف محمد افضل متخلص به سرخوش، شاعر و نویسندۀ سدههای ۱۱-۱۲ق، است. این کتاب اولینبار در سال ۱۹۴۲م در لاهور، سپس در سال ۱۹۵۱م در مدراس و آخرینبار در سال ۱۳۸۹ به تصحیح علیرضا قزوه در تهران منتشر شده است. قزوه در تصحیح کلماتالشعرا از دو چاپ قبلی و سه دستنویس آن بهره بردهاست. نگارندگان در این مقاله چاپهای پیشین این کتاب را با تصحیح قزوه مقابله کردهاند و به این نتیجه رسیدهاند که چاپ قزوه از برخی جهات نسبت به آنها برتر است، اما کاستیها و ایرادات نسبتاً چشمگیری هم در آن مشاهده میشود که شماری از آنها از جنبههای ذیل بررسی شدهاند: صورتهای نادرست (کلمات یا عبارات مغلوط)، نسخهبدلها (گزارش ناقص، برتری بر متن، همسانی با متن، ناهماهنگی با متن)، و اشکالات کلّی و روششناختی (تفاوت ضبطها در مقدمۀ مصحح، جابهجایی و آمیختگی بخشها، تکرار، نداشتن تعلیقات و ناقص بودن نمایهها). | ||
کلیدواژهها | ||
کلماتالشعرا؛ محمد افضل سرخوش؛ تذکرههای فارسی سدۀ ۱۱ق؛ تصحیح متون | ||
مراجع | ||
اشرف مازندرانی، ملا محمدسعید (۱۳۷۳). دیوان، تصحیح محمدحسن سیّدان، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. افوشتهای نطنزی، محمودبن هدایتاللّه (۱۳۵۰). نقاوةالآثار، تصحیح احسان اشراقی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر آثار. بداؤنی، عبدالقادر (۱۳۸۰). منتخبالتواریخ، تصحیح مولوی احمدعلی صاحب، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. بنارسی، علی ابراهیم خان خلیل (۱۳۸۴). صحف ابراهیم (بخش معاصران)، تصحیح میرهاشم محدث، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. بهار، لالهتیک چند (۱۳۸۰). بهار عجم، تصحیح کاظم دزفولیان، تهران: طلایه. بیدل دهلوی، عبدالقادر (۱۳۷۶): کلیات، تصحیح اکبر بهداروند و پرویز عباسی داکانی، تهران: الهام. تأثیر تبریزی، محسن (۱۳۷۳). دیوان، تصحیح امینپاشا اجلالی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. جهانگیر گورکانی، نورالدین محمد (۱۳۵۹). جهانگیرنامه، تصحیح محمد هاشم، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. حسینی منشی، محمود (۱۳۹۶). تاریخ احمدشاهی، تصحیح محمدسرور مولایی، تهران: عرفان. خوشگو، بندرابن داس (۱۳۸۹). سفینۀ خوشگو (دفتر دوم)، تصحیح سید کلیم اصغر، تهران: کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی. رامپوری، غیاثالدین محمدبن جلالالدین (۱۳۷۵). غیاثاللغات، به کوشش منصور ثروت، تهران: امیرکبیر. سرخوش، محمد افضل (۱۳۸۹). کلماتالشعرا، تصحیح علیرضا قزوه، تهران: کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی. شوکت بخاری، محمداسحاق (۱۳۸۲). دیوان، تصحیح سیروس شمیسا، تهران: فردوس. صائب تبریزی، میرزا محمدعلی (۱۳۷۰). دیوان، تصحیح محمد قهرمان، ج۶، تهران: علمی و فرهنگی. صفا، ذبیحاللّه (۱۳۷۸). تاریخ ادبیات در ایران، ۸ج، تهران: فردوس. علامی، ابوالفضل مبارک (۱۳۷۲). اکبرنامه، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد، ج۱، تهران: مؤسسّۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. گلچین معانی، احمد (۱۳۶۳). تاریخ تذکرههای فارسی، ۲ج، تهران: کتابخانۀ سنایی. گوپاموی، محمد قدرتاللّه (۱۳۸۷). نتایجالافکار، تصحیح یوسف بیگباباپور، قم: مجمع ذخائر اسلامی. لاهوری، عبدالستّاربن قاسم (۱۳۸۵). مجالس جهانگیری، تصحیح عارف نوشاهی و معین نظامی، تهران: میراث مکتوب. مایل هروی، نجیب (۱۳۷۲). کتابآرایی در تمدن اسلامی، مشهد: آستان قدس رضوی. محمد پادشاه (۱۳۳۶). فرهنگ آنندراج، تصحیح محمد دبیرسیاقی، تهران: کتابخانۀ خیام. مشار، خانبابا (۱۳۴۰-۱۳۴۴). مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، ۶ج، تهران: شرکت سهامی چاپ رنگین. مولوی، جلالالدین محمد (۱۳۶۳). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد.ا.نیکلسون، بهکوشش نصرالله پورجوادی، ۳ج، تهران: امیرکبیر. نجیب کاشانی، نورالدین محمدشریف (۱۳۸۲). کلیات، تصحیح اصغر دادبه و مهدی صدری، تهران: میراث مکتوب. نظیری نیشابوری، محمدحسین (۱۳۴۰). دیوان، تصحیح مظاهر مصفا، تهران: کتابخانههای امیرکبیر و زوار. نقوی، سید علیرضا (۱۳۴۳). تذکرهنویسی فارسی در هند و پاکستان، تهران: مؤسسۀ مطبوعاتی علمی. هاشمی سندیلوی، احمدعلیخان (۱۹۷۰م). مخزنالغرائب، ج۲، تصحیح محمدباقر، لاهور: دانشگاه پنجاب. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 735 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 246 |