بررسی نگرش کریشنامورتی به دانش با تکیه بر آموزه‌های اسلام | ||
| پژوهش‌های علم و دین | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، آذر 1399، صفحه 147-171 اصل مقاله (352.76 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/srs.2020.33223.1790 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی قهرمان* 1؛ پریا نوری2؛ سید مجید نبوی3 | ||
| 1استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی سهند تبریز | ||
| 2دانشجوی دکتری رشته مدرسی معارف گرایش قرآن و متون دانشگاه قرآن و حدیث(پردیس تهران) | ||
| 3دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اراک | ||
| چکیده | ||
| کریشنا مورتی به‌عنوان عارف، متفکر، نویسنده و سخنران در جهان معروف است. یکی از اصلی‌ترین مولفه‌های فکری کریشنا مورتی (1895 -1986) دیدگاه خاص ایشان در مورد دانش است. اندیشه کریشنا در مورد دانش با نگرش اسلام تفاوت‌های زیادی دارد. لذا در این نوشته دیدگاه ایشان با نگرش اسلام به دانش به‌صورت تطبیقی و به روش کتابخانه‌ای مقایسه شده و به روش توصیفی-تحلیلی پردازش گشت و مسجل شد با اینکه دیدگاه ایشان به دانش در مواردی همسان با دیدگاه اسلام است اما در بیشتر موارد نگاهشان به دانش کاملاً متفاوت با نگاه اسلام بوده و حتی در مواردی نیز متضاد است. از دید کریشنا مورتی دانش علت کرختی ذهن، جنگ‌ها و ویرانی‌ها، بی‌ثباتی انسان، اسارت ذهن، شرطی‌شدن و مانع تغییر روانی، همراه با جهالت، مانع خرد و آزادی انسان بوده و مطرود است. این در حالی است که هدایت انسان بوسیله علم طبق آیات و روایات ائمه معصومین مورد تاکید اسلام است. قرآن، پرورش عقل و اندیشه را یکی از عوامل و عناصر سازنده انسان می‌داند که سبب تکامل او می‌شود. بنابر آموزه‌های اسلام آنچه موجب بی‌ثباتی و سردرگمی انسان می‌شود جهل و ندانستن است. بر اساس قرآن، نظر کریشنا مورتی مبنی بر اینکه دانشی که به‌عنوان وسیله‌ای برای هدایت انسان در درون به کار گیرد مانعی برای کشف محسوب می-شود، مردود است. لذا اندیشه و نگاه مورتی به دانش در کل از دید اسلام مطرود و غیرقابل قبول است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اندیشه؛ کریشنا مورتی؛ اسلام؛ علم؛ دانش؛ جهل | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌‌سینا، حسین بن عبدالله (1963)، مبدأ و معاد، به‌اهتمام عبدالله نورانی، بیجا: مؤسسة مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌‌گیل با همکاری دانشگاه تهران.
ابن‌‌شعبۀ حرانی، حسن بن علی (1363)، تحف العقول، قم: جامعۀ مدرسین.
ارسطو (1385)، متافیزیک (مابعدالطبیعه)، ترجمۀ شرف‌الدین خراسانى، تهران: حکمت.
ایلخانى، محمد (1385)، «افلاطون و حکمت سقراطى»، پژوهشنامۀ علوم انسانى، ش 49، بهار.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1410 ق)، غرر الحکم و درر الکلم، قم: دار الکتاب الاسلامی.
جعفری، محمدتقی (بیتا)، کریشنا مورتی و سفسطه‌هایش، گردآوری محمدرضا جوادی، نشر دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
جوادی آملی، عبدالله (1381)، شریعت در آیینۀ معرفت، قم: اسراء.
حکیمی، محمدرضا و دیگران (بیتا)، الحیاة، ترجمۀ احمد آرام، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
خمینی، روح‌‌الله (1368)، صحیفۀ امام، سخن‌رانی در جمع بانوان تهران و دشت مغان، (8/3/1358)، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
دهخدا، علی‌‌اکبر (1385)، لغت‌‌نامۀ دهخدا، تهران: چاپ‌خانۀ دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412 ق)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دار القلم/ الدار الشامیه.
سبزواری، حاج ملاهادی (بیتا)، شرح منظومه، قسمت فلسفه، بیجا: دار العلم.
شریف‌‌الرضی، محمد بن حسین (بیتا)، ترجمه و شرح نهج‌‌البلاغه، ترجمۀ محمدتقی فیض الاسلام اصفهانی تهران: مؤسسۀ چاپ و نشر تألیفات فیض الاسلام.
طباطبایی، محمدحسین (1390)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی للمصبوعات.
طریحی نجفی، فخرالدین بن محمد (1362)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی.
فخر رازی، محمد بن عمر (1420 ق)، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409 ق)، کتاب العین، قم: هجرت.
فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (1420 ق)، القاموس المحیط، بیروت: دار الکتب العلمیۀ منشورات محمد علی بیضون.
قیصری، محمد داوود (بیتا)، شرح فصوص الحکم، مقدمة الفصل السابع فی مراتب الکشف و انواعها اجمالاً، با مقدمه و تصحیح و تعلیق سیدجلال‌الدین آشتیانی، تهران: علمی و فرهنگی.
کاپلستون، فردریک چارلز (1375)، تاریخ فلسفه، ج 1: یونان و روم، ترجمۀ جلال‌الدین مجتبوى، تهران: علمی و فرهنگی و سروش.
کریشنا مورتی، جیدو (1372)، گفت‌وگو با کریشنا مورتی، ترجمۀ نسرین زاهد، تهران: طلایه.
کریشنا مورتی، جیدو (1376 الف)، دیدار با زندگی، ترجمۀ قاسم کبیری، تهران: مجید.
کریشنا مورتی، جیدو (1376 ب)، نامه‌های کریشنا مورتی، ترجمۀ پیمان آزاد، تهران: البرز.
کریشنا مورتی، جیدو (1377)، 91 سال زندگی، خانم پوپول جایاکار، ترجمۀ ساسان حقیقی، تهران: محسن.
کریشنا مورتی، جیدو (1378 الف)، شادمانی خلاق، ترجمۀ جعفر مصفا، تهران: چاپ مروی.
کریشنا مورتی، جیدو (1378 ب)، فراسوی خشونت، ترجمۀ محمدجعفر مصفا، تهران: گفتار.
کریشنا مورتی، جیدو (1379)، رنج‌های روحی، ترجمۀ پیمان آزاد، تهران: هیرمند.
کریشنا مورتی، جیدو (1380 الف)، حضور در هستی، ترجمۀ محمدجعفر مصفا، تهران: گفتار.
کریشنا مورتی، جیدو (1380ب)، خشونت و خلاقیت، ترجمۀ پیمان آزاد، تهران: هیرمند.
کریشنا مورتی، جیدو (1382 الف)، مدیتیشن، ترجمۀ حبیب‌الله صیقلی، تهران: میترا.
کریشنا مورتی، جیدو (1382 ب)، رهایی عشق، رفتار، ترجمۀ حبیب صیقلی، تهران: میترا.
کریشنا مورتی، جیدو (1382 ج)، برای جوانان، ترجمۀ رضا ملکزاده، تهران: میترا.
کریشنا مورتی، جیدو (1383 الف)، شعلۀ حضور و مدیتیشن، ترجمۀ جعفر مصفا، تهران: قطره.
کریشنا مورتی، جیدو (1383 ب)، فرهنگ آموختن و عشق‌ورزیدن، ترجمۀ پروین عظیمی (قاسم‌زاده)، تهران: دنیای نو.
کریشنا مورتی، جیدو (1384 الف)، آغاز و انجام، ترجمۀ مجید آصفی، تهران: کلام شیدا.
کریشنا مورتی، جیدو (1384 ب)، تعالیم کریشنا مورتی، ترجمۀ محمد مصفا، تهران: قطره.
کریشنا مورتی، جیدو (1384 ج)، رهایی از دانستگی، ترجمۀ مرسده لسانی، تهران: بهنام.
کریشنا مورتی، جیدو (1384 ح)، شرح زندگی، ترجمۀ جعفر مصفا، تهران: قطره.
کریشنا مورتی، جیدو (1384 خ)، عرفان و خودشناسی، ترجمۀ مجید آصفی، تهران: کلام شیدا.
کریشنا مورتی، جیدو (1384 د)، سکون و حرکت، ترجمۀ جعفر مصفا، تهران: قطره.
کریشنا مورتی، جیدو (1385 الف)، پر پرواز، ترجمۀ مرسده لسانی، تهران: بهنام.
کریشنا مورتی، جیدو (1385 ب)، خیر و شر، ترجمۀ مرسده لسانی، تهران: بهنام.
کریشنا مورتی، جیدو (1386 الف)، اولین و آخرین رهایی، ترجمۀ قاسم کبیری، تهران: مجید.
کریشنا مورتی جیدو (1386 ب)، پرواز عقاب، ترجمۀ قاسم کبیری، تهران: مجید.
کریشنا مورتی، جیدو (1386 ج)، در محضر استاد، ترجمۀ مجید آصفی، تهران: کلام شیدا.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407 ق)، کافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
کلینى، محمد بن یعقوب (1429 ق)، کافی، قم: دار الحدیث .
ماراکاس، جورج (1395)، مبانی سیستم‌های اطلاعات مدیریت، ترجمۀ امیرمانیان، مهدی فتاحی، و دیگران، بیجا: نگاه دانش.
مجلسى، محمدباقر بن محمد تقى (1403 ق)، بحار الأنوار، بیروت.
مصباح یزدی، محمدتقی (1381)، فلسفة اخلاق، تحقیق و نگارش احمد حسین شریفی، تهران: بین‌الملل.
مصطفوی، حسن (1416 ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
موسوی لاری، سیدمجتبی (1376)، رسالت اخلاق در تکامل انسان، قم: دفتر انتشارات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
نوری، حسین بن محمدتقی (1408 ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسۀ آل‌بیت علیهم‌السلام.
Davenport, T. H. and L. Prusak (1998), Working Knowledge: How Organizations Manage What They Know?, Boston, M. A.: Harvard Business School Press.
Koenig, Michael (2000), “Knowledge Management”, in: Library and Information Work Worldwide 2000, General Editor Maurice Line, London: Bowker Saur. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 913 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 830 |
||