سبک‌شناسی لایه نحوی در داستان قِران حبشی | ||
| کهن‌نامه ادب پارسی | ||
| مقاله 7، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 32، شهریور 1400، صفحه 159-194 اصل مقاله (387.63 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30465/cpl.2021.5246 | ||
| نویسندگان | ||
| علی زرینی* 1؛ حمید طاهری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین | ||
| چکیده | ||
| ساختار نحوی یک متن، یکی از مهم‌ترین لایه‌ها و شاخص‌های تعیین سبک یک متن است. یک اثر هنری به‌صورت یک سیستم نظام‌مند است که همه عناصر آن با یکدیگر در ارتباط هستند. ساختار نحوی در خوانش متن بسیار مؤثر است و با معنای آن ارتباط تنگاتنگی دارد؛ به‌طوری‌که بخشی از ادراک ما از نشانه‌ها و شاخص‌های نحوی آن حاصل می‌شود. داستان قِران حبشی داستانی زیبا و حماسه‌ای منثور است درباره دلاوری و عیاری قِران حبشی که روایت‌پرداز ایرانی، ابوطاهر طرسوسی آن را در قرن ششم نوشته است. در این پژوهش لایه نحوی این داستان و تناسب آن با درون‌مایه اثر به روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است که مهم‌ترین ویژگی‌های سبکی آن در لایه نحوی عبارت‌اند از: بسامد و فراوانی بالای فعل در جملات، فراوانی جمله‌های ساده، کوتاه و هم‌پایه، فراوانی وابسته‌های اسمی، تقدیم فعل بر مسندالیه و جابه‌جایی ارکان جمله به دلایل زیبایی‌شناختی و بلاغی، فراوانی فعل‌های کنشی و حرکتی و ایجاد صدای فعال، کاربرد بسیار افعال ساده و پیشوندی، بروز وجهیت (مدالیته) در فعل جمله، فراوانی وجه اخباری، نقش و سپس تناسب آهنگ افتان و خیزان با معنا و عاطفۀ موجود در کلام. همچنین پیوند جمله‌ها آمیخته‌ای از سبک گسسته و هم‌پایه است که کارکردی هنری در متن دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سبک‌شناسی لایه‌ای؛ قِران حبشی؛ لایه نحوی | ||
| مراجع | ||
|
بهار، محمدتقی (1383)، سبک‌شناسی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
پارساپور، زهرا (1383)، مقایسه زبان حماسی و غنائی؛ با تأکید بر خسرو شیرین و اسکندرنامه نظامی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
پورنامداریان، تقی (1374)، سفر در مه؛ تأملی در شعر احمد شاملو، تهران: انتشارات زمستان.
پیتر، والتر (1396)، سبک، ترجمه رحیم کوشش، تهران: انتشارات سبزان.
جرجانی، عبدالقاهر (1368)، دلانل‌الاعجاز، ترجمۀ محمد رادمنش، مشهد: آستان قدس رضوی.
حمیدیان، سعید (1372)، درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی، تهران: نشر مرکز.
سید قاسم، لیلا (1396)، بلاغت ساختارهای نحوی در تاریخ بیهقی، تهران: انتشارات هرمس.
شریفی، آزاده (1397)، سبک‌شناسی کاربردی، تهران: انتشارات فاطمی.
شمیسا، سیروس (1389)، انواع ادبی، تهران: نشر میترا.
شمیسا، سیروس (1386)، معانی، تهران: نشر میترا.
صدیقیان، مهین‌دخت (1383)، ساخت‌های نحوی زبان فارسی در نثر قرن پنجم و ششم هجری، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
صفوی، کوروش (1390)، از زبان‌شناسی به ادبیات (نظم)، تهران: چشمه.
طاهری، حمید (1386)، «بررسی تحلیلی و تاریخی فعل‌های پیشوندی در زبان فارسی»، نشریه نثر پژوهی ادب فارسی. ش 21.
طاهری، حمید (1387)، «جستاری در دستگاه مطابقه زبان فارسی»، نشریه زبان و ادب فارسی، ش 207.
طرسوسی، ابوطاهر (1395)، قِران حبشی، تصحیح میلاد جعفرپور. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
غلامرضایی، محمد (1394)، سبک‌شناسی نثر پارسی، تهران: سمت.
فاولر، راجر (1395)، سبک و زبان در نقد ادبی، ترجمه مریم مشرف، تهران: انتشارات سخن.
فاولر، راجر (1396)، زبان‌شناسی و رمان، ترجمه محمد غفاری، تهران: نشر نی.
فتوحی، محمود (1396)، سبک‌شناسی؛ نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها، تهران: انتشارات سخن.
قاسمی، ضیاء (1393)، سبک ادبی از دیدگاه زبان‌شناسی، تهران: امیرکبیر.
لازار، ژیلبر (1384)، دستور زبان فارسی معاصر، ترجمه مهستی بحرینی، تهران: هرمس.
ناتل خانلری، پرویز (1382)، دستور زبان فارسی، تهران: انتشارات توس.آمدآانننیتتی
ناتل خانلری، پرویز (1392)، تاریخ زبان فارسی، تهران: نشر نو.
وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی (1389)، دستور زبان فارسی، تهران: سمت.
وفایی، عباسعلی و سمیه آقابابایی (1394)، «فصل و وصل از منظر علم معانی و دستور زبان فارسی»، دوفصل‌نامه علوم ادبی، ش 6. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,527 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 602 |
||