مدرنیته و مواجهه فکری ایران با آن بررسی و نقد کتاب رویارویی فکری ایران با مدرنیت | ||
| پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی | ||
| مقاله 8، دوره 16، شماره 41، مهر 1395، صفحه 133-152 اصل مقاله (188.5 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| سیدمحسن علوی‌پور* | ||
| استادیار علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی | ||
| چکیده | ||
| چکیده مواجهه ایرانیان با مدرنیته، چه از منظر مادی و چه از منظر اندیشه‌ای از جمله مسائلی است که در دهه‌های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اندیشه سیاسی و اجتماعی را به خود مشغول داشته است. در این میان، فرزین وحدت در رساله دکتری خود که به صورت کتاب منتشر کرده است بر آن است که متفکران ایرانی در مواجهه خود با مدرنیته، همواره از جهاتی دچار خدشه و فهم نادرست شده‌اند. این مسئله البته وجوه مختلفی دارد که از پذیرش وجه اثبات‌گرای مدرنیته و فراموشی وجه رهایی‌بخش آن گرفته تا بهره‌گیری «باواسطه» از مفاهیم مدرن –چون سوژگی- را در بر می‌گیرد. وحدت بر آن است که با بررسی آراء متفکران ایرانی از اوان جنبش مشروطه تا سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این نقصان را ردیابی کند. با این حال، وی در وفاداری به چارچوب نظری خود چنان اصرار دارد که در برخی از موارد، نکاتی که ضرورتا نسبتی با مدرنیته ندارد را نیز در زمره تاثیرپذیری ایرانیان از مدرنیته جای می‌دهد. متن حاضر بر آن است که با بررسی اثر وحدت، نقدهای احتمالی بر آن را تبیین کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلیدواژه‌ها:مدرنیته؛ سوژگی؛ اثبات‌گرا؛ رهایی‌بخش؛ روشنفکران | ||
| مراجع | ||
|
آدمیت، فریدون (1357)، اندیشه‌های میرزا آقاخان کرمانی، تهران، انتشارات پیام. بروجردی، مهرزاد (1377)، روشنفکران ایرانی و غرب، ترجمه جمشید شیرازی، تهران، نشر فرزان روز. بشریه، حسین (1375)، جامعه‌شناسی تجدد 1، در: مجله نقد و نظر، زمستان 1375، سال سوم، شماره اول. زیباکلام، صادق (1392)، ما چگونه ما شدیم، تهران، انتشارات روزنه. طبری، احسان (1356)، «مختصات جهان و دوران ما: چشم‌اندازی از عمده‌ترین مسائل». در: نوشته‌های فلسفی و اجتماعی. بی‌جا. علمداری، کاظم (1379)، چرا ایران عقب ماند و غرب پیش رفت، تهران، انتشارات توسعه. میرسپاسی، علی (1384)، تاملی در مدرنیته ایرانی، ترجمه جلال توکلیان، تهران، انتشارات طرح نو. وحدت، فرزین (1382). «رویارویی فکری ایران با مدرنیت»، چاپ اول، ترجمه مهدی حقیقت‌خواه تهران، انتشارات ققنوس Boroujerdi, Mehrzad (1996), Iranian Intellectuals and the West: The Tormented Triumph of Nativism, Syracuse & New York, Syracuse University Press.
Habermas, Jürgen (1973), Theory and Practice, trans. to English J. Viertel, Bacon Press, Boston.
Hall, Stuart, Held, David, and McGrew, Tony (1992), Modernity and its Future, London, The Open University Press.
MacIntyre, Alasdair (1990), "The Privatization of Good: An Inaugural Lecture," Review of Politics, 52, 344-61.
Turner, Charles (1992), Modernity and Politics in the Works of max Weber, London & New York, Routledge.
Vahdat, Farzin (2002), God and Juggernaut: Iran’s Intellectual Encounter with Modernity, Syracuse, Syracuse University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,608 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 10,142 |
||