نقدی بر کتاب غلط ننویسیم | ||
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی | ||
مقاله 12، دوره 16، ویژهنامه زبانشناسی و زبانهای خارجی، مرداد 1395، صفحه 221-238 اصل مقاله (212 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
نویسنده | ||
حسین محمدی* | ||
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گنبد کاووس | ||
چکیده | ||
در این جستار نگاهی دیگر به کتاب غلط ننویسیم، نوشته ابوالحسن نجفی انداختهایم. با مرور نقدهای پیشین مشخص شد که عمده نگاهها و نقدها بر دو جریان فکری متباین استوارند؛ نخست نگاهی زبان شناختی که زبان را نظامی زنده و پویا میشناسد که تجویز را درباره آن، غیرعلمی میداند؛ دوم نگاهی است که با برجسته کردن کارکردهای ادبی و اجتماعی زبان و با توجه به پیشینه فرهنگی آن، هرگونه تغییری را تنها در چارچوب قواعد دستور و پیشینه زبان میپذیرد. با بررسی کتاب غلط ننویسیم فارغ از نقدهای پیشین، اشکالاتی دیده میشود که با وجود چاپهای مکرر کتاب هنوز مرتفع نشدهاند. پارهای از اشکالها چون حروفچینی کتاب، شیوه آوانگاری مدخلها، ارجاعدهی به منابع، مدخلهای مشمول حکمی واحد و... در تمام کتاب وجود دارند؛ دسته دیگری از اشکالها مربوط به مدخلهایی خاصند که به ترتیب الفبایی در این جستار آمدهاند. با وجود نقدهایی که بر این کتاب نوشتهاند، و اشکالهایی که در آن هست، همچنان کتابی کاربردی است که بر بسیاری از مسائل زبان فارسی امروز انگشت نهاده است و میتواند در پیشگیری از ورود بسیاری از واژگان غیرضرور به زبان و نیز تحتتأثیر قرارگرفتن زبان فارسی از ساختهای نحوی زبانهای بیگانه مؤثر باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
مسائل نگارش زبان فارسی؛ کتاب غلط ننویسیم؛ نقد کتاب غلط ننویسیم | ||
مراجع | ||
اباذری، یوسف(1387). «کلمه/کلمه، شیء/شیء، درباره غلط ننویسیم ابوالحسن نجفی»، یادنامه دکتر ابوالحسن نجفی (ضمیمه روزنامه اعتماد)، ش. 1870. اربابشیرانی، سعید(1387). «استاد نجفی "جای دیگر نشیند"؛ گفتگو با شیما بهرهمند»، یادنامه دکتر ابوالحسن نجفی (ضمیمه روزنامه اعتماد)، ش. 1870. امامی، کریم (1367). «زباشناس یا ادیب»، نشر دانش، ش. 46، صص 47-48. باطنی، محمد رضا (1367). «اجازه بدهید غلط بنویسیم»، مجله آدینه، ش. 24. بهرامپور عمران، احمدرضا (1393). «یادداشتهایی در حاشیه غلط ننویسیم»، روزنامه اطلاعات، ش. 26109. پاکنهاد، ایمان (1392). «گَمان میکنم گُمان درست است؛ ابوالحسن نجفی در بوته نقد باطنی و بدیعی»، (گزارش نشست دکتر ابوالحسن نجفی، دکتر محمدرضا باطنی، منوچهر بدیعی و دکتر نصرالله پورجوادی در انجمن ویراستارانِ دفتر فنّی)، روزنامه شرق، ش. 1967. حقشناس، علیمحمد و همکاران (1393). فرهنگ معاصر هزاره انگلیسی – فارسی، چاپ بیست و ششم، تهران: فرهنگ معاصر. حمید رفیعی، محمد علی (1367). «چگونه بنویسیم»، نشر دانش، ش.46، صص 48-50. شریعت، محمدجواد (1367). «نگاهی دیگر به غلط ننویسیم»، نشر دانش، مرداد و شهریور، شماره 47. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1382). شاعر آیینهها (بررسی سبک هندی و شعر بیدل)، تهران: انتشارات آگاه. شمس قیس رازی (1388). المعجم فی معاییر اشعار العجم، به تصحیح علامه محمد بن عبدالوهّاب قزوینی و تصحیح مجدد استاد مدرس رضوی و تصحیح مجدد دکتر سیروس شمیسا، تهران: انتشارات زوّار. صادقی، علیاشرف (1387). «نه سنتی نه مدرن»، یادنامه دکتر ابوالحسن نجفی (ضمیمه روزنامه اعتماد)، ش. 1870. طباطبایی، میراحمد (1367). «هدیهای نفیس در آغاز سال نو»، نشر دانش، ش. 46، صص 43-46. طبیبزاده قمصری، امید (1368). «شیوههای آوانگاری در لغتنامههای فارسی و ضرورت تغییر آنها»، مجله زبانشناسی، سال ششم، شماره یک، پیاپی 11. صص 74- 87. عنصرالمعالی، کیکاوس بن اسکندر (1390).قابوسنامه، به اهتمام و تصحیح غلامحسین یوسفی، چاپ هفدهم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. فرزام، حمید(1374). «نکتهای چند درباره غلط ننویسیم»، نامه فرهنگستان، ش. 2. فیاض، علیاصغر (1367). «کتابی مفید و پرارزش»، نشر دانش، ش. 46، صص 51-53. موحد، ضیاء (1387). «نجفی مرد فرهنگ و ادبیات»، یادنامه دکتر ابوالحسن نجفی (ضمیمه روزنامه اعتماد)، ش. 1870. ناتل خانلری، پرویز (1377).دستور زبان فارسی، با تجدید نظر، چاپ شانزدهم، تهران: انتشارات توس. نجفی، ابوالحسن (1367). «غلطهایی که در "غلط ننویسیم" نیست»، مجله نشر دانش، ش. 48، صص 56-61. نجفی، ابوالحسن (1391). غلط ننویسیم؛ فرهنگ دشواریهای زبان فارسی، چاپ نوزدهم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن عمر، (بیتا). چهارمقاله، به تصحیح و اهتمام علامه محمد قزوینی، به کوشش دکتر محمد معین، تهران: انتشارات ارمغان. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,013 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,194 |