تأثیرپذیری سهراب سپهری از عرفان شرق در حوزۀ اخلاق زیستمحیطی | ||
ادبیات پارسی معاصر | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 4، اسفند 1392، صفحه 19-37 اصل مقاله (203.81 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): . | ||
نویسندگان | ||
زهرا پارساپور1؛ فرناز فتوحی2 | ||
1استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
2فارغالتحصیل کارشناسی ارشد از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
سهراب سپهری، شاعر و نقاش مسلمان و طبیعتگرا، در گذر از کشورهای شرق دور، با عقاید و باورهای آنان آشنا و این آشنایی موجب شد که شعر او رنگی از عرفان و اخلاق آیینهای شرقی به خود بگیرد. «هندوییسم»، «بودیسم»، «تائوییسم» و «ذنیسم»، اصلیترین ادیان و آیینهای کشورهای شرق دور (چین، هند، و ژاپن) هستند که سهراب تحتتأثیر آموزههای آنها بهویژه در حوزۀ اخلاق قرار گرفت؛ اخلاقی که هر سه حوزۀ فرد، اجتماع، و زیستکره را دربر میگیرد. در این مقاله، پس از معرفی دیدگاههای ارزشی دربارۀ اخلاق زیستمحیطی، مباحث مربوط به اخلاق زمین در شعر سهراب و مطابقت آن با آیینهای شرقی بررسی شده است. این بررسی نشان میدهد که کانون ارزشی زیستمحور در دیدگاه سپهری و آیینهای شرق مشترک است. | ||
کلیدواژهها | ||
سهراب سپهری؛ عرفان شرق؛ اخلاق شرق؛ محیط زیست | ||
مراجع | ||
کتابنامه آذرنگ، عبدالحسین (1364). تکنولوژی و بحران محیط زیست، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر. بودا (1357). راه آیین (ذمه پده یا سخنان بودا)، ترجمۀ ع. پاشایی، تهران: نشر انجمن فلسفۀ ایران. پارساپور، زهرا (1391). «بررسی مطالعات جهانی اخلاق زیستمحیطی و لزوم آموزش مبانی مشترک آن»، دوفصلنامۀ علمی ـ پژوهشی پژوهشهای علم و دین، سال سوم، شمارة دوم، پاییز و زمستان. پویمان، لویی پ. (1382). اخلاق زیستمحیطی، ترجمۀ محسن ثلاثی و دیگران، ج اول و دوم، تهران: نشر توسعه. ترابی، ضیاءالدین (1377). سهرابی دیگر، چاپ سوم، تهران: نشر آذین و دنیای نور. جوادی آملی، عبدالله (1386). اسلام و محیط زیست، قم: اسراء. حسینی، صالح (1371). نیلوفر خاموش، چاپ دوم، تهران: نشر نیلوفر. دزو، چوانگ (1385). چوانگ دزو، ترجمۀ مسعود شیربچه و مریم کمالی، چاپ اول، تهران: نشر میترا. راسخی، فروزان (1378). «ارتباط انسان و طبیعت در اسلام و آیین دائو»، فصلنامۀ تخصصی ادیان و مذاهب هفت آسمان، سال اول، ش 2. رامشینی، مهدی (1385). مقایسۀ تطبیقی سهراب سپهری و جبران خلیل جبران، تهران: نشر فرهنگسرای میردشتی. سپهری، سهراب (1376). هشت کتاب، چاپ هجدهم، تهران: نشر کتابخانۀ طهوری. سپهری، سهراب (1382). هنوز در سفرم، بهکوشش پریدخت سپهری، چاپ سوم، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. سپهری، سهراب (1389). اتاق آبی، چاپ اول، تهران: نشر مرکز فکر. سوزوکی، د. ت. (1378). ذن و فرهنگ ژاپنی، ترجمۀ ع. پاشایی، چاپ اول، تهران: نشر میترا. سینگر، پیتر (1386). «اخلاق محیط زیست»، مجلۀ نقد و نظر، سال دوازدهم، شمارۀ اول و دوم. شایگان، داریوش (1353). بتهای ذهنی و خاطرۀ ازلی، چاپ اول، تهران: نشر امیرکبیر. شایگان، داریوش (1382). آیین هندو و عرفان اسلامی، ترجمۀ جمشید ارجمند، چاپ اول، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. طبری، امیر (1383). «محیط زیست و اخلاق»، روزنامۀ همبستگی، ش 965. ع. پاشایی، ع. (1361). ذن چیست؟، چاپ دوم، تهران: نشر نیلوفر. ع. پاشایی، ع. (1375). بودا (گزارش کانون پالی)، چاپ ششم، تهران: نشر فیروزه. عابدی سروستانی، احمد و دیگران (1391). مبانی و رهیافتهای اخلاق زیستمحیطی، چاپ اول، تهران: انتشارات مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران. عابدی، کامیار (1377). تپش سایۀ دوست، چاپ اول، تهران: نشر سکه. قرایی، فیاض (1385). ادیان خاور دور، چاپ اول، مشهد: نشر دانشگاه فردوسی مشهد. کالتنمارک، ماکس (1369). لائوتزه و آیین دائو، ترجمۀ شهرنوش پارسیپور، چاپ اول، تهران: نشر بهنگار. لائوتزو (1382). تائوت چینگ، ترجمۀ فرشید قهرمانی، چاپ اول، تهران: نشر سیاهمشق. مهدوی دامغانی، احمد (1390). یاد یاران و قطرههای باران، بهکوشش سیدعلیمحمد سجادی و سعید واعظ، چاپ اول، تهران: نشر علم و دانش. مینک، دووی و دیگران (1384). آیینهای کنفوسیوس، دائو و بودا، ترجمۀ غلامرضا شیخ زینالدین، چاپ دوم، تهران: نشر مروارید و فیروزه. ناس، جان (1370). تاریخ جامع ادیان، ترجمۀ علیاصغر حکمت، چاپ چهارم، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. ناس، جان (1385). دین و نظم طبیعت، ترجمۀ انشاءالله رحمتی، چاپ اول، تهران: نشر نی. نیوانو، نیکیو (1389). آیین بودا در سورۀ نیلوفر: تعبیری نو از سورۀ سهگانۀ نیلوفر، ترجمۀ ع. پاشایی، چاپ اول، تهران: نشر ادیان. ویرسینگ، دارام (1381). آشنایی با هندوییزم، ترجمۀ سیدمرتضی موسوی ملایری، چاپ اول، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. هوراس بلایث، رجینالد (1384). ذن چیست؟ درسهایی از استادان ذن، ترجمۀ نسرین مجیدی، چاپ سوم، تهران: نشر هیرمند. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,971 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,419 |